Cryo - αποκλειστική συνέντευξη!
Είμαστε στο Parkbühne, έναν από τους συναυλιακούς χώρους του 20ού Wave Gotik Treffen στην Λειψία. Οι Cryo από το Malmö της Σουηδίας, έχουν μόλις φτάσει για τη συναυλία που θα δώσουν σε περίπου μιάμιση ώρα. Καθόμαστε στον πάγκο ενός αυτοσχέδιου biergarten, όπου θα προσπαθήσω να εξερευνήσω τι βρίσκεται πίσω από τους έξυπνους και ιδιαίτερους ήχους του εγκέφαλου του συγκροτήματος, Martin Rudefelt, ο οποίος στις ζωντανές εμφανίσεις του συνοδεύεται από τον Torny Gottberg, γνωστό από τη δουλειά του με τους Project-X.
Κάποιοι στο postwave.gr σας ξέρουν ήδη, αλλά νομίζω ότι είναι σημαντικό να ξέρουμε πώς θα περιγράφατε τον εαυτό σας και τους Cryo...
Martin Rudefelt: Παίζουμε εδώ και μερικά χρόνια, αρκετά επιθετική μουσική «συνθ»: κάποιοι τη λένε EBM, δεν ξέρω πώς να την αποκαλέσω. Είναι ίσως μελωδικό ΕΒΜ, κάτι τέτοιο. Έχουμε κυκλοφορήσει δυο πλήρη άλμπουμ και ένα EP, οπότε τώρα είναι καιρός να γράψουμε υλικό για την επόμενη κυκλοφορία μας. Είναι η πρώτη φορά που παίζουμε στο WGT, είναι πολύ όμορφη ευκαιρία. Θα είναι ωραίο να δούμε το Γερμανικό κοινό και πώς αντιδρούν στους Cryo. Δεν γνωρίζω πόσοι μας ξέρουν εδώ.
Μάλιστα, αυτό οδηγεί σε μια άλλη ερώτηση που έχω προετοιμάσει: έχετε βρεθεί ποτέ στο WGT σαν θεατές; Πώς νιώθετε τώρα στη σκηνή;
MR: Δεν έχω ξαναέρθει στο WGT, αλλά ο Torny έχει έρθει.
Torny Gottberg: Ναι, έχω παίξει κάμποσες φορές με τους Project-X. Για την ακρίβεια, έχω βρεθεί στη Λειψία και ως τουρίστας, όταν δεν έχει WGT. Είναι όμορφο να βρίσκομαι ξανά εδώ.
Θύμισέ μου, συνεχίζεις τη δουλειά σου ως Project-X?
TG: Ναι, σίγουρα, αλλά όχι τόσο πολύ τώρα που μεγαλώσαμε. [γελάει]
Δεν μοιάζεις τόσο γέρος. Νιώθεις ότι έχεις κάτι κοινό με αυτούς τους ανθρώπους; Νιώθεις περίεργα;
MR: Όσο να'ναι, δεν είμαστε ντυμένοι όπως αυτοί. Νιώθω ότι μοιάζω με κοινό τουρίστα [δείτε τις φωτογραφίες] συγκριτικά. Νομίζω ότι είναι ωραίο που μοιραζόμαστε την «υπόγεια» σκηνή. Σκεφτόμαστε παρόμοια: μας αρέσει διαφορετική μουσική, όχι η καθιερωμένη ποπ, αυτό είναι το κοινό μας στοιχείο. Όμως, δεν μας ψήνει τόσο το ενδυματολογικό.
TG: Είμαστε εδώ για τη μουσική, αυτό είναι όλο.
Αυτό είδα και χθες στη συναυλία των Faderhead. Πολλοί ήταν ντυμένοι «κανονικά», κάτι που είναι νομίζω ένα υγιές σημάδι, ότι οποιοσδήποτε μπορεί να έρθει.
TG: Ναι, είδαμε τη συναυλία των Faderhead.
Μίλησες για νέο υλικό. Έχεις αποσπάσει μερικές πολύ θετικές κριτικές για το τελευταίο άλμπουμ, Hidden Aggression. Θέλεις να επαναλάβεις κάτι σαν συνταγή, ή να κάνεις κάτι διαφορετικό;
MR: Δεν ξέρω ποτέ, όταν ξεκινώ κάτι, πώς θα καταλήξει. Νομίζω ότι έχω πάντα τον «ήχο των Cryo». Ελπίζω ότι μπορεί ο ακροατής να καταλάβει ποιος φτιάχνει τη μουσική, αλλά δεν θα προσπαθήσω ποτέ να κάνω κάτι ξανά, ούτε να κάνω κάτι που πρέπει να ακούγεται με έναν συγκεκριμένο τρόπο. Απλά κάνω κάτι που ακούγεται καλά, και ελπίζω ότι θα είναι στο τέλος Cryo. [γελάει]
Αυτό πιθανότατα απαντάει στην επόμενη ερώτησή μου: Το "Weitergehen" είναι ένα τραγούδι που μοιάζει πιο κοντά σε ένα κλασσικό χιτ EBM, στον τρόπο που εξελίσσεται κλπ. Ήταν μια συνεδητή απόφαση να κάνεις κάτι πιο «συνηθισμένο»;
MR: Βασικά, είχα τη λέξη "Weitergehen" στο μυαλό μου όταν άρχισα την δοκιμαστική μελωδία. Άρχισε σαν πιο αργό κομμάτι, αλλά όταν άρχισα να τη δουλεύω σκέφτηκα να το χτίσω με μια καλή γραμμή μπάσου, μπορούσε να γίνει ευκολομνημόνευτο. Είναι κάπως πιο mainstream, σαν, πώς το λέτε, τους VNV Nation ή κάτι παρόμοιο;
TG: Future pop.
MR: Future pop!
TG: Αλλά θα έλεγα ότι είναι πιο επιθετικό.
MR: Δεν ξέρω τις διαφορετικές κατηγορίες [χαμογελώντας].
Αυτό σημαίνει ότι δεν ακούς πολλή σύγχρονη μουσική, ότι ακούς διαφορετικά είδη;
MR: Δεν ξέρω πολλά για τους διάφορους ήχους και συγκροτήματα «συνθ». Ακούω κυρίως τα παλιά, παραδοσιακά συγκροτήματα όπως τους Front (242) και τον Jean-Michel Jarre - αυτός είναι μεγάλη έμπνευση. Ο Torny συνέχεια προσπαθεί να με πειράξει που δεν ξέρω συγκροτήματα.
TG: Εννοώ ότι (το να μην ξέρεις) είναι καλό, υγιές σημάδι. Εγώ προτιμώ παλιότερα συγκροτήματα, όπως οι Portion Control και οι Skinny Puppy. δεν ακούω τόσο πολύ νέα συγκροτήματα όπως οι Hocico. Είμαι πιο πολύ φαν της σκηνής power noise [σε αυτό το σημείο, σαν συνωμότες, του δείχνω το κοντομάνικό ant-zen μου, και μου δείχνει το παρόμοιο τατουάζ του, και σκάμε στα γέλια].
MR: Νομίζω ότι είναι καλό να ακούμε μια ευρεία ποικιλία διαφορετικής μουσικής, όχι μόνο μουσική «συνθ», γιατί αλλιώς κολλάμε και νομίζουμε ότι πρέπει να έχουμε τον ήχο των Hocico. Είναι καλό για έναν μουσικό να εμπνέεται από οτιδήποτε: ποπ, ροκ, κλπ.
Ας πάμε τώρα σε πιο τεχνικά θέματα. Πόσο σημαντική θεωρείται την ηχητική παραγωγή για το EBM και την industrial?
MR: Νομίζω ότι είναι πολύ σημαντικό, γιατί η μουσική αυτή έχει απλή δομή. Στη ροκ μπορείς να έχεις πολύ προχωρημένες αλλαγές συγχορδιών και ρυθμού και άλλων, αλλά τα περισσότερα τραγούδια (ΕΒΜ) είναι απλά. Έτσι, ο ήχος και η παραγωγή γίνονται πολύ σημαντικοί, και αυτό νομίζω είναι το πιο ενδιαφέρον κομμάτι. Μπορείς να κάνεις πάρα πολλά με τους ήχους, και νομίζω ότι εκεί είναι που πρέπει να είσαι πολύ καλός. Φυσικά, δεν πρέπει να ξεχνάς μια καλή μελωδία και τέτοια θέματα, αλλιώς δεν θα έχεις καλό τραγούδι.
TG: Αυτό είναι το πρόβλημα με τη σκηνή εδώ και πολύ καιρό. Τα συγκροτήματα χρησιμοποιούν τυποποιημένους έτοιμους ήχους και ρυθμίσεις. Ακούγεται εντάξει, αλλά είναι ίδιο με όλους τους άλλους. Δεν ξοδεύουν αρκετό χρόνο στην παραγωγή. Βασικά, είναι αρκετά εύκολο σήμερα: αντί να προσπαθείς να κάνεις κάτι καινούριο, χρησιμοποιείς τους ίδιους 10 ήχους, όπως και ο υπόλοιπος κόσμος.
MR: Είναι κάτι που δεν πρέπει να παραμελείς, αλλιώς κάτι θα λείπει, ο κόσμος θα το παρατηρήσει. Το τραγούδι θα είναι εντάξει, αλλά θα ακούγεται χάλια.
Η ηλεκτρονική διανομή έχει δουλέψει στην περίπτωσή σας; Γνωρίζετε πωλήσεις;
TG: Έχουμε παγκόσμια διανομή. Στη Σκανδιναβία έχουμε την Border Music, στη Γερμανία χρησιμοποιούμε την Broken Silence και, φυσικά, έχουμε εταιρείες σαν την Audioglobe στην Ιταλία, και στις ΗΠΑ τη Metropolis και άλλους, οπότε έχουμε καλυφθεί αρκετά. Οι πωλήσεις είναι εντάξει, σίγουρα.
Έχετε κάποια ιδέα ποιο ποσοστό από τις πωλήσεις σας έρχεται από υπηρεσίες όπως το zune, το emusic ή το iTunes;
TG: Μάλλον 10%. Στη Σουηδία έχουμε κάτι που λέγεται Spotify, το οποίο είναι υπηρεσία ζωντανής ροής. Έχει σκοτώσει βασικά το iTunes, γιατί τώρα μπορείς να πληρώνεις 10€ το μήνα και να έχεις τη μουσική στο κινητό σου ή και εκτός σύνδεσης. Στις ΗΠΑ το κατέβασμα είναι ακόμα ισχυρό, αλλά περνάνε σιγά σιγά στη ζωντανή ροή.
Και πώς πληρώνεστε από αυτό;
TG: Καθόλου. Η αμοιβή για τη ζωντανή ροή είναι εξαιρετικά σκατά, για την ακρίβεια. Αν σε παίξουν 500.000 φορές είναι περίπου 50€. Βασικά, τίποτα. Για την ακρίβεια, η ηλεκτρονική διανομή είναι η δουλειά μου.
Ας επιστρέψουμε σε κάτι πιο καλλιτεχνικό. Ποια είναι τα θέματα, οι στίχοι και οι εμπνεύσεις για τη μουσική σου;
MR: Προσπαθώ να γράψω για πράγματα που θεωρώ σημαντικά, που λένε μια ιστορία. Μισώ το να γράφω τραγούδια για την αγάπη. Δεν θα γράψω ποτέ ένα καθαρό τραγούδι για την αγάπη, σας το υπόσχομαι, εκτός αν πάρω πολλά λεφτά για αυτό. Βέβαια, όσο γράφω αυτή τη μουσική, δεν θα πάρω ποτέ πολλά λεφτά. Κάποια τραγούδια είναι πολιτικά, όπως το Guantanamo Bay, άλλα είναι θέματα γεμάτα ενέργεια, για παράδειγμα το Weitergehen: «Είμαι πραγματικά κουρασμένος με το πού βρίσκομαι, θέλω να προχωρήσω.» Προσπαθώ να έχω κάποιο βάθος στα κομμάτια μου και όχι «Κούνα το κορμί σου» - το οποίο, όπως ξέρεις, είναι αρκετά βαρετό: ταιριάζει μόνο στις πίστες. Θέλω η μουσική μου να δουλεύει όταν κάθεσαι και την ακούς στο σπίτι, όχι μόνο όταν είσαι μεθυσμένος.
Θέλετε να προσθέσετε κάτι άλλο, σημαντικό για εσάς;
MR: Θα ήταν ωραία να παίζαμε κάποτε στην Ελλάδα, αν κάποιο κλαμπ μας προσκαλέσει.
TG: Ξέρουμε τους Siva Six, και έχουμε συντρόφους στην εταιρεία τους Iambia, από τη Θεσσαλονίκη.
MR: Για αυτό, αν κάποιος το διαβάζει, προσκαλέστε μας απλά και θα παίξουμε. Αρκεί να πληρωθεί το ταξίδι μας. Δεν είμαστε τόσο ακριβοί [γέλια. Συζητάμε λίγο για την Ελληνική σκηνή]. Το επόμενο μεγάλο γεγονός είναι μια νέα περιοδεία στη Ρωσία, τον Οκτώβριο. Είναι ο επόμενος στόχος στον οποίο επικεντρωνόμαστε.
Ναι, είδα ότι και στη Λευκορωσία υπάρχουν άνθρωποι που σας εκτιμούν πολύ.
MR: Έχουν κάτι παρόμοιο με το Facebook, που λέγεται vContact. Και έχουν ένα φαν κλαμπ για τους cryo με 2.000 μέλη, το οποίο δεν γνωρίζαμε, και ανακαλύψαμε αρκετά πρόσφατα.
[Το πρώτο συγκρότημα της βραδιάς αρχίζει να παίζει]
Δεν μπορούμε να συνεχίσουμε για πολύ. Μερικές τελευταίες λέξεις για τους ανθρώπους πίσω από τους Cryo: τι κάνετε στη ζωή σας, αν βέβαια θέλετε να το μοιραστείτε μαζί μας;
MR: Εκτός από τη μουσική; Αυτή τη στιγμή γράφω ένα λογισμικό για μουσική, για να το χρησιμοποιήσω ο ίδιος, και σκέφτομαι ότι μπορεί και να το πουλήσω και σε άλλους. Είναι κάτι που με ενθουσιάζει πολύ αυτό τον καιρό.
TG: Δουλεύω ως διευθυντής μουσικής διανομής για έναν μεγάλο μουσικό διανομέα που λέγεται Border Music, στη Σουηδία, και, πέρα από αυτό, έχω και μια εταιρεία μουσικής [αν δεν απατώμαι, την Progress Productions]. Πολλή δουλειά σχετική με τη μουσική αυτό τον καιρό.
Σας ευχαριστώ !