Πέρασαν 5 χρόνια από το πιο αργό και πιο minimal στους ρυθμούς, ‘Noir Magnetique’ ενώ οι ζωντανές εμφανίσεις τους σταμάτησαν χωρίς προειδοποίηση. Αναμενόμενο? Ίσως. Θεμιτό? Όχι και τόσο. Θα περίμενε κανείς μεγαλειώδη live από πλευράς setlist από ένα συγκρότημα με ιστορία 35 χρόνων. Δυστυχώς τα πράγματα δε λειτουργούν έτσι…

Σηματοδοτώντας την αρχή τους το 1977 με την κυκλοφορία κασετών σε άκρως πειραματική διάθεση οι Die Form υπέγραφαν ένα αποτέλεσμα περισσότερο αφηγηματικό παρά μουσικό. Στοιχεία που ακούμε αργότερα στους Haus Arafna αλλά και σε συγκροτήματα όπως οι Bakterielle Infektion, είναι ήδη παρόντα στις πρώτες ομώνυμες κασέτες τους. Θα μπορούσε να πει κανείς ότι οι Die Form μας παρουσίασαν το μουσικό πρόσωπο που θα κυριαρχούσε ως ένα βαθμό τα επόμενα χρόνια, με το άλμπουμ ‘Some Experiences with Shock’. Κομμάτια όπως τα ‘Heart of the Monster’, ‘Masochist’, ‘Savage Logic’, ‘Hidden Cage’ και ‘Autolyse’ άφησαν πολύ δυνατό αποτύπωμα παρότι γράφτηκαν σε μια περίοδο που σε γενικές γραμμές ο ηλεκτρονικός πειραματισμός ήταν μια διευρυμένη τάση, τουλάχιστον στην εναλλακτική μουσική. Το κομμάτι ‘Red Action’ έδωσε μια επιπλέον και διαφορετική μορφή στην πειραματική διάθεση των Die Form που ως τότε παρέμενε μάλλον ακατέργαστη και χωρίς φωνητικά. Αργότερα το ‘Es Lebe der Tod’ με τα κομμάτια ‘Psychotrope’ και ‘Tote Kinder Aus Deutschland’ αλλά και το μεταγενέστερο ‘Little Boy’ ‘έβαψαν’ οριστικά και σχεδόν αμετάκλητα τη μουσική των Die Form με τα πιο σκοτεινά χρώματα ενώ αποκρυστάλλωσαν τα στοιχεία που τους έκαναν αναγνωρίσιμους από τότε και στο εξής. Ακόμα και τα πιο εμπορικά κομμάτια τους που πάντα ήταν ενταγμένα στις τάσεις της εκάστοτε δεκαετίας ( ‘Strangulation’, ‘Slow Love’, ‘Metaphase’) έφεραν την προσωπική σφραγίδα της μπάντας με τη δυνατότητά τους να συνδυάζουν πειραματισμό, μινιμαλισμό και μια επικίνδυνα δυσάρεστη, δυστοπική ατμόσφαιρα με τα φωνητικά, η οποία ήταν σχεδόν εθιστική και διαμόρφωσε το κοινό τους παραμένοντας έξω από τις εμπορικές τάσεις.

Το ‘Rayon X’ και τα σημεία αναφοράς του

Το EP ‘Schaulust’ έδωσε το δείγμα γραφής του άλμπουμ ‘Rayon X’ που ακολούθησε και μάλλον έπρεπε να σταματήσει εκεί η δημιουργικότητα των Die Form καθότι δεν πρόσφεραν τελικά κάτι παραπάνω.

Το ‘Rayon X’ αποδεικνύει την ύπαρξη δυο τάσεων τη μια εκ των οποίων εκφράζει ο Philippe με κομμάτια λίγο πιο αργά σε ρυθμούς και πιο μινιμαλιστικά σε χαρακτήρα, πανομοιότυπα όμως μεταξύ τους, στα οποία κυριαρχούν τα φωνητικά του (π.χ. ‘Bipolarity’, ‘Perpetual Motion( Perpetuum Mobile)’, ‘Amnesia(Amnesium)’, ‘ Neo Fiction’,) και την άλλη η Éliane με τα ‘In the Void of Hell’, ‘Iron Cross’, ‘Schaulust(Scopic Pulsion)’. Στο άλμπουμ εναλλάσσονται κομμάτια αυτών των δυο στυλ ενώ το παλιότερο σκοτεινό παρελθόν διαφαίνεται μόνο στο ‘Black Leather Gloves ’ στην εισαγωγή του ‘Iron Cross’ (για 45") και στο ‘Mon Amour 2’. Κατά τα άλλα, το ‘Rebirth/ReDeath (Ich Bin Tot)’ είναι ένα τυπικό ebm/industrial κομμάτι ο ρυθμός του οποίου είναι χιλιοακουσμένος και προσωπικά δε μου προκαλεί κανένα ενδιαφέρον. Το ‘Iron Cross’ έχει σχεδόν εκνευριστικό επαναλαμβανόμενο beat και κανένα ενδιαφέρον, το ‘Politik’ μοιάζει με το industrial remix του παλιότερου ‘Double Life’ και τo‘Mecanomania(c)’ μοιάζει με την pop εκδοχή του ‘Savage Logic’. Η ομοιότητα των beats των ‘Zoanthropia’, ‘Neo Fiction’ με τα beats future pop κομματιών είναι φανερή, παρότι τα φωνητικά της Éliane P.  στα γαλλικά, επιδιώκουν να θολώσουν αυτή την ομοιότητα. Τo ‘In The Void of Hell’ παρότι η εισαγωγή ξεγελάει τελικά μοιάζει με το ‘Iron Cross’ ενώ έχει καταπληκτική ομοιότητα με τo παλιότερo ‘Double Life’ σα να είναι το remix του. Η γενική εντύπωση που αφήνει το άλμπουμ είναι αυτή ενός συνόλου από remixes του ίδιου κομματιού. Κουράζει επιπλέον το γεγονός ότι σε κανένα σημείο αυτού του άλμπουμ οι ρυθμοί δεν αλλάζουν χαρακτήρα ούτε χαμηλώνουν. Έτσι δυσκολεύεται κανείς να συγκρατήσει κάποιο κομμάτι όπως και την ουσία αυτής της δουλειάς. Η αλληλουχία των electro/industrial ήχων θα ήταν κατά τα άλλα εντελώς αδιάφορη αν δεν υπήρχαν τα οπερετικά φωνητικά της Éliane P. και η αντίθεσή τους με τη φωνή του Philippe. Αν αυτό το άλμπουμ δεν υπογραφόταν από τους Die Form, προσωπικά θα το είχα απορρίψει πολύ νωρίτερα.

Οι Die Form εγκαταλείπουν τον εαυτό τους…?

Οι Die Form, ένα συγκρότημα με 35 χρόνια ιστορίας στη μουσική και γι’αυτό έχει πολλά και πολύ ισχυρά σημεία αναφοράς. Έχοντας κυκλοφορήσει τόσο αυθύπαρκτα άλμπουμ με καταπληκτική σκοτεινή και δυστοπική ατμόσφαιρα όπως τα ‘Fetish’, ‘Poupée Mécanique’ ,‘ Suspiria de Profundis‘, ‘Ad Infinitum’, ‘InHuman’ και κομμάτια που ακόμα προκαλούν ρίγη πολλαπλής φύσης όπως τα ‘Masochist’, ‘Savage Logic’, ‘Hidden Cage’, ‘Todes Kinder’, ‘Silent Order’, ‘Deep Skin’, ‘Bite of God’, ‘Doctor X’, ‘Cantique’, δε μπορεί κανείς να θεωρήσει πως όλα ήταν απλά μέρη μιας φάσης της μπάντας. Το ‘Rayon X’ δε μου άρεσε γιατί βασίστηκε στο πιο ‘εμπορικό’ και ανέμπνευστο κομμάτι ενός μονοπατιού το οποίο έχει εξαντλήσει το ενδιαφέρον του εδώ και αρκετά χρόνια. Επιπλέον το άλμπουμ περιλαμβάνει κομμάτια που μοιάζουν υπερβολικά μεταξύ τους!

Διαπιστώνω πως τα παλιότερα ‘Savage Logic’ και ‘Masochist’ μάλλον ήταν οι κυρίαρχες πηγές έμπνευσης για το ‘Rayon X’, το αποτέλεσμα όμως είναι ποιοτικά υποδεέστερο. Το πειραματικό στοιχείο εκμηδενίζεται ενώ ως τάση φαίνεται να υποχωρεί στο συγκρότημα τελευταία και η μανία του συγκροτήματος με το φετιχισμό και το θάνατο (φανερή στα booklets αλλά και στους τίτλους των κομματιών) έχει ξεχαστεί.

Η έλλειψη έμπνευσης είναι εμφανής ακόμα και στο artwork του άλμπουμ το οποίο ακόμα και στην limited box εκδοχή του περιορίζεται σε μια απλούστατη συσκευασία που απέχει έτη φωτός από την αισθητική και ποιοτική αξία των άλμπουμ του παρελθόντος. Ενδεχομένως το φτηνό βαμμένο μαύρο ξύλινο κουτί που περιέχει μόνο το διπλό cd και τίποτ’ άλλο, να είναι κάποιου είδους υπενθύμιση μιας σκληρής και θλιβερής πραγματικότητας που περιμένει όλους μας στο μέλλον, παρ’ όλ’ αυτά, συγκριτικά με όσα έχουν κάνει οι Die Form στο παρελθόν είναι πολύ ‘λίγη’ αυτή η παρουσίαση. Το εξώφυλλο, αμέσως παραπέμπει σε μια πιο διακοσμημένη εκδοχή του εξωφύλλου του ‘Random Access Memories’ των Daft Punk, ομοιότητα ιδιαιτέρως παράδοξη αν λάβει κανείς υπ’ όψη του ότι τα άλμπουμ των Die Form σόκαραν αισθητικά σχεδόν πάντα ακόμα και τους πιστούς ακολούθους τους. Δε θα μπορούσαν με κανένα τρόπο τα κομμάτια του ‘Rayon X’ να βρίσκονται στο ‘Poupée Mécanique’ που έχει τόσο σκοτεινό εξώφυλλο.

Ακούγεται συχνά πλέον το επιχείρημα ότι τα παλιά συγκροτήματα ‘αναγκάζονται’ να κάνουν εκπτώσεις στο στυλ τους ή να γίνουν πιο εμπορικά όταν θέλουν να παραμείνουν στη δισκογραφία, προκειμένου να εξασφαλίσουν καλές πωλήσεις. Μοιάζει σχεδόν ηττοπαθής η επιθυμία απεύθυνσης στο έτοιμο εμπορικό νεανικό κοινό της electro industrial σκηνής το οποίο έχει συνηθίσει να χορεύει μια ‘εύπεπτη’ μουσική στα clubs. Προσωπικά ήδη έχω απορρίψει αυτό το άλμπουμ και περιμένω καρτερικά το επόμενό τους ακούγοντας όλη τη δουλειά τους μέχρι το 2004…

5/10

Νάντια Σαββοπούλου