Morrissey - Years Of Refusal

16 February 2009 - Decca / Polydor

Θα μπορούσε να ήταν
ένα πολύ σύντομο ανέκδοτο: Ο Morrissey αγκαλιά με ένα μωρό σε εξώφυλλο! Τόσο πολύ άλλαξε ο
κόσμος? Θα φτάσουμε αργότερα σε αυτό. Θα ξεκινήσω κάπως ανάποδα, κάτι που θα
μου επιτρέψετε να πιστεύω ότι είναι αρκετά δίκαιο : ας υποθέσουμε λοιπόν ότι τα
δυο προηγούμενα albums του Mozz δεν έχουν βγει ποτέ. Ότι μετά από αρκετά χρόνια ησυχίας,
εμφανίζεται ξαφνικά ένας καινούριος δίσκος του - σε λίγους μήνες  50άχρονου- Morrissey. Σε αυτή την περίπτωση, η κριτική του Years of refusal θα ήταν κάπως έτσι:

            «Επιτέλους! Η γκρίνια που μαζί της
ενηλικιωθήκαμε και που τόσο μας έλειψε επέστρεψε! Μόνο που πλέον αυτά η γκρίνια
ωρίμασε (όπως και εμείς); είναι σίγουρη για τον εαυτό της, σταμάτησε να
ξεφυτρώνει εκεί που δεν την σπέρνουν, έμαθε να ζεί μαζί μας και μας μαθαίνει να
ζούμε μαζί της, με τις απαραίτητες ποσότητες τσαντίλας, χιούμορ και κακεντρέχειας
που χρειάζονται για κάτι τέτοιο. Και ποιος θα μπορούσε να ήταν καταλληλότερος
για ιεραποστολός της, από έναν καθόλου κατασταλαγμένο (άλλα παραδόξως πολύ ώριμο)
Morrissey? Ο άνθρωπος που έκανε την κατσουφιά τέχνη, φαίνεται να το διασκεδάζει
περισσότερο από ποτέ. Το Years of refusal θεματικώς και στιχουργικώς δεν είναι
όσο γεροντοκορίστικο θα περίμενε κάποιος από τον Morrissey στα 50 του,
αλλά είναι προφανές ότι ο τύπος βρίσκεται στο στοιχείο του. Το οποίο παλιότερα ίσως
να ήταν το living room του και οι διάφορες υποψίες-ψυχώσεις ότι τίποτα δεν πάει καλά, που
ανέπτυξε, κάνοντας παρέα κυρίως με τον εαυτό του. Πλέον όμως το στοιχείο του
είναι αυτό το πράγμα που κρατάει (αν είσαι τυχερός) περίπου 85 χρόνια, βρίσκεται
εκεί έξω και εδώ μέσα και γύρω γύρω γενικά, αποτελείται από εμάς,εσάς και τους
άλλους, που όλους μας τσατίζει ενίοτε αλλά γενικά ίσως ‘'να μην είναι και τόσο άσχημο
τελικά'' όπως θα έλεγαν και οι Monty Pythons και ονομάζεται καθημερινή ζωή. Εκεί είναι η βασική
διαφορά του τωρινού Mozz : ότι πλέον δεν γκρινιάζει για πράγματα που υποπτευόταν ότι είναι στραβά,
αλλά θυμώνει για πράγματα που έζησε και είδε ότι δεν είναι όπως θα ήθελε. Και επίσης
μοιάζει να κατάλαβε ότι αυτός ο κόσμος δεν αποτελείται μόνο από τον Morrissey, τον Mozz, τον εαυτό του και αυτόν τον ίδιο,
αλλά και από άλλους ανθρώπους. Και από την ερμηνεία του, φαίνεται (σε αντίθεση
ξανά με παλιότερα) ότι δεν θα τα παρατήσει, ότι δεν τα λέει απλά για να τα πει
αφού έτσι κι αλλιώς τίποτα δεν πρόκειται να αλλάξει προς το καλύτερο. Και ότι
πλέον δεν τραγουδάει (μόνο) στον εαυτό του (όσοι έχουν παρακολουθήσει την
πορεία του, θα καταλάβουν ακριβώς τι εννοώ).

Μουσικώς, το  album είναι αρκετά δυνατό
και έχει μπόλικες καλές στιγμές. Τα Something is squeezing my skull (το πιο δυνατό και γρήγορο κομμάτι του
δίσκου, οπού δεσπόζει ο αφορισμός του ‘'there is no love/hope in modern life'' ), Black clouds (η πιο
προσεγμένη -μουσικώς- στιγμή του δίσκου), It's not your birthday anymore (εδώ μας δείχνει
ότι η φωνή του κρατάει πολύ καλά ακόμα), I'm ok by myself  και το I'm throwing my hands around Paris (αρκετά γλυκόπικρα,
μάλλον τα καλύτερα κομμάτια -ιδίως το πρώτο- του δίσκου και ότι πιο κοντά σε Smiths -αν τους μεταφέρετε μουσικώς
στο 2009- θα βρείτε στο Years of refusal). Στα παραπάνω δεν συμπεριλαμβάνονται
τα 2 singles που έχουν ήδη
κυκλοφορήσει εδώ και καιρό (το That's how people grow up πριν από έναν περίπου χρόνο και All you need is me τον περασμένο Μάϊο), μιας και νομίζω ότι οι περισσότεροι
από εσάς θα τα έχετε ήδη ακούσει και θα έχετε βγάλει τα συμπεράσματα σας. Τα
δικά μου συμπεράσματα πάντως είναι ότί τα 2 συγκεκριμένα κομμάτια, παρότι δεν
είναι κάτι το εξαιρετικό, αποτελούν κλασσικά δείγματα ‘'μορρισσεϊακής'' (αν μου
επιτρέπετε τον όρο) λογικής και τεχνοτροπίας και αποτέλεσαν έναν ή μάλλον δύο
καλούς λόγους να αγοράσει κάποιος fan την best of συλλογής του που είχε κυκλοφορήσει πέρυσι τέτοια εποχή.
Για αυτόν τον σκοπό την κάναν μια χαρά την δουλειά τους, και κυρίως το That's how people grow up, το οποίο αν και δεν έτυχε ιδιαίτερης
αναγνώρισης από τα media, αποτελεί το μανιφέστο του Morrissey για αυτή την νέα φάση του και την είσοδο στα πρώτα -ήντα
και  είναι άκρως χαρακτηριστικό για το album και το μοτίβο που κρύβεται από πίσω. Γενικά είναι ένας
δίσκος όπου στα υπέρ συγκαταλέγονται η πιο ευθεία προσέγγιση του Mozz σε κάποια θέματα, το
μοναδικό χάρισμα που έχει (και πάντα είχε) στο να εκφράζεται με στίχους, η
μεγάλη φόρμα της φωνής του και αρκετές καλές μουσικές συνθέσεις. Στα κατά του
δίσκου είναι ότι λείπει η πολύ μεγάλη στιγμή, το κομμάτι που θα τον κάνει
αξέχαστο. Επίσης σε κάποια σημεία, σου δίνει την εντύπωση ότι είναι (μουσικώς)
λίγο προχειροφτιαγμένος και τσαπατσούλικος. Δεν θα προσπαθήσω να βρω αναλογίες
με παλαιότερές δουλειές του, δεν νομίζω ότι έχει ιδιαίτερο νόημα καθώς και οι
καιροί και οι άνθρωποι και οι καλλιτέχνες αλλάζουν, χωρίς αυτό να σημαίνει ότι
δεν υπάρχουν ομοιότητες. Έτσι κι αλλιώς, ο ίδιος (έστω και αλλαγμένος) άνθρωπος
πού έβγαλε το Viva Hate, το Your Arsenal, το Malajusted και όλα τα άλλα, έβγαλε και το Years of Refusal, οπότε λογικό είναι να υπάρχουν κοινά
σημεία. »

            Αυτή θα ήταν η κριτική αν δεν είχαν
προηγηθεί τα You are the quarry (2004) και το Ringleaders of the tormentors (2006). Έλα όμως που προηγήθηκαν. Οπότε η κριτική θα
πρέπει να αρχίζει κάπως έτσι:

            «Όλα τα καλά (όπως και τα κακά)
πρέπει να τριτώσουν. Και η αλήθεια είναι ότι μετά το δισκογραφικό comeback του Mozz το 2004, ο ίδιος ανέβασε τον πήχη πολύ ψηλά : δύο από τα καλύτερα solo album του, με το δεύτερο
-κυρίως- να θεωρείται από τους καλύτερους βρετανικούς δίσκους των 00΄s, εμπορική επιτυχία, μεγάλη συναυλιακή φόρμα, Η αλήθεια είναι ότι ο -πάντα
σχολαστικός- Morrissey υπολόγιζε την κυκλοφορία του Years of Refusal για τον Σεπτέμβρη του 2008, πιστός στο χρονοδιάγραμμα που
ο ίδιος τηρεί από το 2004 και μετά, αφήνοντας διάστημα 2 χρόνων μεταξύ των κυκλοφοριών
του. Το ‘'πιο δυνατό'' (σύμφωνα με τον ίδιο) και ένατο προσωπικό του album όμως, παρότι ήταν σχεδόν έτοιμο από τις αρχές του 2008 (6
από τα τραγούδια που υπάρχουν στον δίσκο τα παρουσίασε live ο Morrissey στην Greatest Hits tour το 2007 και το
2008),άργησε μερικούς μήνες, εξαιτίας δύο γεγονότων: τον
θάνατο του παραγωγού του Jerry Finn τον Αύγουστο του
2008, και την διαμάχη που είχε ο Morrissey με την Decca US, το αμερικάνικο
παράρτημα της δισκογραφικής εταιρείας που έχει τα δικαιώματά του.

Το πρώτο πράγμα που προσέχει κάποιος
(με μεγάλη έκπληξη) με το που πιάνει το cd στα χέρια του είναι το εξώφυλλο: Ο Morrissey αγκαλιά με ένα μωρό! Βέβαια για όσους γνωρίζουν πόσο
λατρεύει την αντιφατικότητα είναι ένα ακόμα statement περί  „unloveable" και ‘'end of the family line''. Αλλά ας ξεκινήσω αλλιώς : με μία πρώτη ανάγνωση των τίτλων των
τραγουδιών, προσγειωνόμαστε (καθόλου ανώμαλα) στον γεμάτο γκρίνια γλυκόπικρο κόσμο
που εδώ και χρόνια έχει φτιάξει επιμελώς ο κάποτε frontman των Smiths και που κάπως είχε ‘'γλυκάνει'' με το πιο φωτεινό σχετικά - για τον Morrissey μιλάμε, μην το ξεχνάτε- Ringleaders of the Tormentors. Φαίνεται ότι ήταν μάλλον ένα διάλειμμα (σχετικής) αισιοδοξίας και η βόλτα
στην Μεσόγειο τελείωσε...»                              

και θα τελείωνε κάπως
έτσι:

            «...και παρόλο που είναι εμφανές ότι
αποτελεί συνέχεια και κατά κάποιο τρόπο συνδυασμό στοιχείων των δύο
προηγούμενων δίσκων, δεν έχει την αρτιότητα τους. Δεν είναι ότι είναι κακός ή
έστω μέτριος δίσκος (είπαμε, μπορεί να μην είναι τομή στα μουσικά δρώμενα, αλλά
δεν παύει να είναι Morrissey), απλά οι δύο προηγούμενοι
(και κυρίως ο δεύτερος) ήταν καταπληκτικοί, πιο προσεγμένοι, πιο φρέσκοι, με
κομμάτια που ξεχώριζαν αμέσως, κάτι που λείπει από το Years of Refusal...»

            Διαλέξτε όποια εκδοχή σας ταιριάζει.
Όπως και να έχει, ο Mozz έδειξε ότι η μπογιά του περνάει ακόμα και πως, για άλλη
μια φορά, έστω και σε αυτήν την ηλικία, έστω και χωρίς το καλύτερο δυνατό δισκογραφικό
αποτέλεσμα, τους περισσότερους πιτσιρικάδες του τωρινού μουσικού γίγνεσθαι τους
έχει για πρωινό. Και για να παραφράσω (λίγο) έναν στίχο από το All You Need Is Me:

We're gonna miss
you when you're gone...

Rating: 7,6 / 10
Kίκo Παπαδόπουλος

Morrissey @ Myspace

 
Morrissey - something is squeezing my skull live

 {youtube}NK7Gz4THPbI{/youtube}