John Frusciante – The Empyrean

20 January 2009 - Record Collection

Κάτι
που τραβούσε πάντα την προσοχή μου, τόσο στη μουσική όσο και στο ποδόσφαιρο,
είναι οι μικρές "άγνωστες ιστορίες" γύρω από κάποια άτομα, ιστορίες που είναι
μάλλον καταδικασμένες (ή έστω προορισμένες...) να ζήσουν εκτός της προσοχής των
πολλών. Μία από αυτές τις "ιστορίες" ακούει στο όνομα John Frusciante. Ναι,
αναφέρομαι στον γνωστό και μη εξαιρετέο κιθαρίστα των υπέρ-επιτυχημένων Red Hot
Chili Peppers. Τον κύριο υπεύθυνο για μερικά από τα πιο αναγνωρίσιμα ριφάκια
της σύγχρονης alternative rock και - για να είμαστε ειλικρινείς- τον κύριο
υπαίτιο της δημιουργίας του "φαινομένου Peppers" της μετά-Californication
εποχής. Προς θεού, ο Frusciante ήταν μέλος της μπάντας πολύ παλαιότερα - κάπου
στον δρόμο όμως τον βρήκε η ηρωίνη, το αλκοόλ, σχέσεις με διάσημα φωτομοντέλα,
η βαρύτατη κατάθλιψη και η απορία όλων μας για το πώς στην ευχή κατάφερε να
συνδυάσει τα δύο τελευταία. Της θριαμβευτικής επιστροφής του το 1999, λοιπόν,
μεσολάβησε μία περίοδος πέντε χρόνων όπου βρισκόταν μεταξύ φθοράς και
αφθαρσίας. Η ζωή του κινδύνεψε ουκ ολίγες φορές, οι δεσμοί του με ό,τι
σημαντικό είχε πετύχει ή επρόκειτο να πετύχει είχαν κοπεί και όλα έμοιαζαν
χαμένα. Μία ιδιαίτερα επώδυνη περίοδος αποτοξίνωσης τον επανέφερε ξανά στο
προσκήνιο με όχημα (φυσικά) το συγκρότημα που τον καταξίωσε και που ο ίδιος
οδήγησε πολύ ψηλά. Και όλα θα τελείωναν ως ένα βαρετό ηθικό δίδαγμα περί της
δύναμης της προσωπικής θέλησης, αν ξεπερνούσαμε ένα πολύ βασικό στοιχείο: Ο
μπαγάσας σε όλο αυτό το διάστημα αποτύπωνε το χάος της ψυχής του μέσω της
μουσικής του.

Ναι,
οι πρώτες του δισκογραφικές απόπειρες χρονολογούνται στο peak του εθισμού του,
το 1994, όταν το οπωσδήποτε οριακό Niadra Lades and Usually Just a t-Shirt
έκανε την εμφάνισή του. Και έμελλε και συνέχεια: Όλοι κάπου θα έχετε ακούσει
κάποιο ριφάκι από το σπαραξικάρδιο To Record Only Water For Ten Days για
να μην αναφέρουμε ότι το 2004 κυκλοφόρησε ο αθεόφοβος 6 (έξι!) δουλειές του.
Και φυσικά, είναι ο ιθύνων νους τον ΤΡΑΓΙΚΑ κρυμμένων από τα φώτα της
δημοσιότητας Ataxia (αναζητήστε το Automatic Writing και θα με
θυμηθείτε) και σχεδόν μόνιμο μέλος των (πιο γνωστών ευτυχώς) Mars Volta.
Εντυπωσιακό βιογραφικό αν μη τι άλλο, ιδίως αν σκεφτούμε ότι θα μπορούσε να
μετράει αμέριμνος τα εκατομμύριά του πατώντας στην δικαιότατη επιτυχία του
βασικού του συγκροτήματος. Όλα τα παραπάνω αναφέρθηκαν όμως για να τονιστεί το
σημαντικότερο στοιχείο του John Antony Frusciante: Η παροιμιώδης,
ειλικρινέστατη και αφοπλιστική αγάπη που τρέφει για την μουσική του. Και η
τόλμη του ως καλλιτέχνη να απογυμνωθεί ψυχικά και να χρησιμοποιήσει τα έργα του
σαν μέσο κάθαρσης με τον ενθουσιασμό ενός παιδιού που μαθαίνει μόλις να παίζει
κιθάρα. Μιλάμε για έναν από τους 20 σημαντικότερους κιθαρίστες όλων των εποχών
(κατά Rolling Stone) που επιχειρεί συνεχώς να εκφράσει τον εαυτό του με τόσους
πολλούς διαφορετικούς τρόπους που θα έκαναν ολόκληρες μπάντες να ντρέπονται.
Όλες του οι δουλειές είναι τόσο διαφορετικές μεταξύ τους και όμως τόσο
σοκαριστικά συγκινητικές που καθιστούν τη φετινή κυκλοφορία του (μετά από μία
πανταετία αποχής από τις σόλο δουλειές) ιδιαίτερα αναμενόμενη.

The
Empyrean,
λοιπόν... Και τι εστί αυτό; Σαφώς είναι μία δουλειά που κατατάσσεται στις πιο
"ώριμες" και δουλεμένες του. Με κανονικότατη παραγωγή (πιστέψτε με, δεν είναι
κάτι το δεδομένο στη δισκογραφία του) και αρκετά "ορθόδοξα" τραγούδια που
μπορούν να σταθούν αυτούσια (εντάξει, αυτό δεν αποτελεί τόσο μεγάλη έκπληξη).
Με τη φωνή του να έχει κατασταλάξει και να αποτελεί ένα ευέλικτο πλέον
εκφραστικό όργανο που δύσκολα κουράζει και που δεν ακολουθεί πλέον
"ασθμαίνουσα" το κιθαριστικό του παίξιμο. Σίγουρα, οι κιθάρες αποτελούν και
πάλι το επίκεντρο της προσοχής και του ενδιαφέροντος και ευτυχώς δεν έχουν
χάσει σε τίποτα τη θέρμη και το συναίσθημά τους. Ο Frusciante, εξάλλου ελάχιστα
στηρίζεται στη βιρτουοζιτέ του όταν δουλεύει σόλο. Τα ριφάκια του περνάνε μέσα
από έναν κυκεώνα παραμορφώσεων, "στρωματοποίησης" και επεξεργασίας και
πετυχαίνει, λαμβάνοντας φαινομενικά "απλά" στοιχεία να παράγει ένα αποτέλεσμα
τόσο καλειδοσκοπικό και πολυεπίπεδο που κανένα περίτεχνο σόλο δεν μπορεί να
φτάσει. Ευτυχώς, η "ωρίμανση" και η προφανέστατα "φωτεινή" περίοδος που διανύει
δεν μας έχουν στερήσει μερικά μεγαλοφυή, αριστουργηματικά tracks που
αποτελούσαν πάντα το σήμα-κατατεθέν του: Before the Beginning, Dark
Light, Central, λοιπόν, για τους πιο τολμηρούς και όλα επανέρχονται
στη θέση τους. Όσο ζει και αναπνέει αυτός ο άνθρωπος θα βρίσκει τρόπο να βγάζει
προς τα έξω το χάος της ψυχής του και να μας αφήνει με ανοιχτό στόμα, όχι γιατί
είναι ο πιο ταλαντούχος κιθαρίστας της φουρνιάς του αλλά επειδή μπορεί να κάνει
το απλό να ακουστεί τόσο μα τόσο σύνθετο...

Τελικά το Empyrean δουλεύει και αυτό όπως
όλοι οι άλλοι δίσκοι του και γι' αυτό (hint...) καλό θα είναι να συνεκτιμηθεί
με το σύνολο της δισκογραφίας του: Ακούγοντάς το νιώθεις ότι έχεις απέναντί σου
έναν παλιό και κολλητό φίλο που σου εκμυστηρεύεται τις μύχιες σκέψεις του. Και
επειδή είναι φίλος σου, έχεις μάθει να τον αποδέχεσαι όπως είναι: Με τις
παραξενιές του, τους αυτοματισμούς του, την ιδιαίτερη προσωπικότητά του. Αν δεν
ανήκεις στην "παρέα" του, μπορεί ακόμα και να τον χαρακτηρίσεις φάλτσο,
κλαψιάρη, ανέμπνευστο και μυστήριο. Αν όμως έχεις μάθει τα "κουμπιά" του, όλα
βγάζουν ένα υπέροχο νόημα και ένα τεράστιο χαμόγελο θα χαραχτεί στο πρόσωπό
σου: Δε σε νοιάζει ούτε που το Empyrean είναι η τρίτη ή τέταρτη καλύτερη
επιλογή από τη δισκογραφία του Frusciante (ειλικρινά, δεν έχει καμία σημασία)
και αφήνεσαι να σε παρασύρει στον κόσμο του χωρίς να κάνεις πολλές - πολλές
ερωτήσεις. Όπως, ας πούμε: "Μα καλά, τόσο μεγάλο βαθμό στον τέταρτο καλύτερο
δίσκο του;". Ναι, βεβαίως - και λίγος είναι. Καλλιτέχνες τέτοιου στυλ και
κυρίως τέτοιας "ηθικής" σπανίζουν. Μιλάμε για ελεύθερη έκφραση και
αυθεντικότητα στον ύψιστο βαθμό από έναν σούπερ κιθαρίστα που δεν το βλέπει το θέμα
ως δουλειά. Όσοι δεν έχετε έρθει σε επαφή με τον κόσμο του, να το κάνετε
πάραυτα. Θα απορήσετε πώς αντέχατε τόσον καιρό... 

Rating: 8,8 / 10
Κωνσταντίνος
Γούλας

John Frusciante @ Myspace

John Frusciante - central 

 {youtube}M9jsRZzjrgI{/youtube}