Antony and the Johnsons - Swanlights

1. Everything is new/ 2. The great white ocean/ 3. Ghost / 4. I'm in love/ 5. Violetta/ 6. Swanlights/ 7. The spirit was gone/ 8. Thank toy for your love/ 9. Fletta/ 10. Salt Silver Oxygen/ 11. Christina's farm

12 October 2010 - Swanlights

Φέτος έχω βάλει 3 μουσικά στοιχήματα. Το ένα αφορούσε τον Antony και τη βεβαιότητά μου ότι θα κυκλοφορήσει καινούριο άλμπουμ...και ιδού το ‘Swanlights', το άλλο αφορά τους Of the Wand and the moon ...για να δούμε... και το τρίτο και πιο σοβαρό δε θα σας το πω γιατί φοβάμαι ...

...everything is new...?

Μουσική

Swanlights, ένα μυστηριώδες άλμπουμ, το πιο ανατριχιαστικό και δυστυχώς ίσως, το χειρότερο του Antony από άποψη μουσικής σύνθεσης, στίχων και ποικιλίας οργάνων τα οποία συμμετέχουν. Ένα τελείως διαφορετικό άλμπουμ από όλα τα υπόλοιπα και ο ίδιος, ίσως αισθάνεται κάπως αλλιώς σ' αυτή την περίπτωση. Η ατμόσφαιρα που προκαλείται σαν να προμηνύει κάτι αναπόφευκτο και δυσάρεστο ή σα να είναι το ψυχολογικό αποτέλεσμα κάποιου ξαφνικού και σφοδρά δυσάρεστου γεγονότος. Σχεδόν απλοϊκές, μελωδίες στο πιάνο που συνήθως επαναλαμβάνουν κάποιο μοτίβο που αποτελείται από 2-3 νότες σε ελάσσονες (καθιερωμένες ως ‘λυπητερές') κλίμακες, αργοί ρυθμοί, ‘βαριές' μελωδίες ως βασικό θέμα και ένας λυγμός...αυτά είναι τα βασικά χαρακτηριστικά όλων των κομματιών. Μελωδίες στις οποίες δε μπορείς να αντιδράσεις καθόλου συναισθηματικά, φωνητικά, ως συνήθως ανατριχιαστικά όχι μόνο λόγω της ιδιάζουσας χροιάς του Antony αλλά και λόγω εκτέλεσης.

Ένα σημαντικό στοιχείο απουσιάζει, η εξαιρετικά ενδιαφέρουσα μουσική σύνθεση με τις τόσες εναλλαγές μελωδιών και αυτό το απίστευτα δύσκολο να συγκρατηθεί, συναίσθημα απόλυτης συγκίνησης, που προκαλούσε κάθε δευτερόλεπτο στα ‘Twilight', ‘You are my sister', ‘Cripple and the starfish', ‘God with no tear', ‘What can I do'. Δε νομίζω να αναρωτιέστε αν μου άρεσε το άλμπουμ. Μου άρεσαν μόνο κάποια δευτερόλεπτα. 

Πολλά υπονοούμενα αφήνουν οι τίτλοι των κομματιών, οι μυστήριες μελωδίες, τα μεγάλα διαστήματα σιωπής του Antony κατά τη διάρκεια των τραγουδιών... δε μπορώ να πω πολλά πράγματα. Ακόμα προσπαθώ να ξεμουδιάσω, από την επίδραση που είχε πάνω μου το ‘Swanlights'. Κι εκεί που περίμενα, να με διαφωτίσει ο ίδιος ως προς το σκοπό και το νόημα αυτών των τραγουδιών του...έκανε την άβυσσο να μοιάζει πιο βαθιά απ' όσο είναι.  Είπε σε πρόσφατη συνέντευξή του ότι το ομώνυμο κομμάτι του άλμπουμ, δε θυμάται γιατί το έγραψε ούτε τί ήθελε να πει μέσω αυτού. Είπε μόνο ότι το έγραψε πριν αρκετά χρόνια κατά τη διάρκεια του soundcheck ενός φίλου του, τον οποίο και βοηθούσε.

Ίσως αυτό το άλμπουμ να χρειάζεται πάνω από 10 ακροάσεις και σε μεγάλο διάστημα χρόνου, όπως όταν ξαναδιαβάζουμε ένα βιβλίο μετά από λίγο καιρό και το καταλαβαίνουμε εντελώς διαφορετικά απ' ό, τι  στην αρχή....

Ερμηνεία και μια...πικρή έκπληξη

Το άλμπουμ αυτό είναι ένας λυγμός από την αρχή ως το τέλος,  έξω όμως από κάποιο νοηματικό πλαίσιο και γι' αυτό, πλήρως (σ' εμένα τουλάχιστον) δυσνόητο. Από την άλλη μεριά, όσο το ακούω τόσο πιο έντονα προφανής μου φαίνεται η ύπαρξη μιας πολύ συγκεκριμένης ιστορίας πίσω από τα τραγούδια. Παράλληλα, έχω πολύ έντονα την αίσθηση ότι ο Antony, αυτή την ιστορία ή θα την πει επί σκηνής ή δε θα την πει καθόλου. Άλλωστε δεν είναι η πρώτη φορά που δε δίνει την παραμικρή υπόνοια για τα θέματα των κομματιών του ή τα ευρύτερα μηνύματα που θέλει να περάσει με το εκάστοτε άλμπουμ του. Είναι όμως η πρώτη φορά που θεωρώ ότι δίσκος του έχει προκύψει από μοχθηρία για κάτι. Oι στίχοι, σε μια ατμόσφαιρα τετελεσμένου, περιορίζονται σε μια με δυο φράσεις σε κάθε κομμάτι και η ερμηνεία αποκαλύπτει κάποιου είδους αποστασιοποίηση. Λείπει το στοιχείο του ευάλωτου στη χροιά της φωνής, σαν κάποιος...να το σκότωσε. Οι μόνες στιγμές που το συναίσθημα της φωνής βγαίνει στην επιφάνεια (και κατά τη γνώμη μου χωρίς το συναισθηματικό βάθος στο οποίο μας έχει συνηθίσει ο Antony στο παρελθόν) είναι τα λεπτά στα οποία η ερμηνεία προσομοιάζει το κλάμα. Αυτή τη φορά δε βρήκα κανένα κομμάτι εμπνεύσιμο, δε μου έμεινε καμία μελωδία στο μυαλό αφού τα κομμάτια εστίαζαν στη ρυθμική επανάληψη, χωρίς ‘χρώμα', ‘φτωχών' μουσικών φράσεων. Το άλμπουμ ξεκινάει με ένα κομμάτι που επαναλαμβάνει ‘Everything is new' με μια πικρία ακατανόητη, κορυφώνεται στο τέλος με ενδιαφέροντα τρόπο απλά για να ξαναγυρίσει στην αρχική ‘άχρωμη' ερμηνεία. Τελευταίο κομμάτι το ‘Christina's farm' στο οποίο ενδιαφέρων είναι ο στίχος ‘Everything is new, every sock and shoe my face and your face, tenderly renewed...' και οι εναλλαγές ρυθμού στο τέλος. Συμπαθής στιγμή το ‘Ghost' με ενδιαφέρουσα μελωδία και ‘χαρακτήρα' ο οποίος διαφοροποιείται ανάλογα με τους στίχους... αν και μετά από ώριμη σκέψη τείνω να θεωρήσω το νόημα και αυτού του κομματιού τραγικό και σκληρό. Ντρέπομαι να σας πω γιατί το θεώρησα συμπαθές, παρ' όλα αυτά νομίζω θα συμφωνήσετε ότι είναι ίσως το καλύτερο του άλμπουμ με την έννοια ότι ο Antony ερμηνευτικά δίνει λίγο παραπάνω από τον εαυτό του τόσο στο πιάνο όσο και στο τραγούδι.

... Bjork and Antony

Ας έρθουμε τώρα στο πιο μεμπτό σημείο του άλμπουμ. Ο Antony και η Bjork, αυτές οι δυο συγκλονιστικές προσωπικότητες με τις πολυσήμαντες φωνές, έγραψαν το τραγούδι ‘Fletta' και το ερμήνευσαν με αυτό τον τρόπο, δηλαδή χωρίς κανένα ‘χρώμα' και ενδιαφέρον. Ανατρίχιασα όταν άκουσα τη Björk ενώ οι παλμοί ανέβηκαν μόνο η σκέψη ότι μετά από λίγο θα άκουγα μαζί και τη φωνή του Antony. Και όντως τους άκουσα...αλλά τους ξέχασα αμέσως. Το κομμάτι πήγε ίδια από την αρχή ως το τέλος χωρίς τα έντονα συναισθήματα που προκαλούν τα ανεβοκατεβάσματα φωνής της Bjork, χωρίς από δίπλα αυτή τη ‘ζεστή' φωνή του Antony, χωρίς μελωδία με σχεδόν άσχημη μουσική επένδυση. Είναι ποτέ δυνατόν? Πολλές μουσικές απογοητεύσεις τελευταία...πρέπει να σταματήσει αυτό. Το κομμάτι έχει ένα ανεπαίσθητο ενδιαφέρον σημειάκι ...1:03'...μια τόσο δα, αλλά πανέμορφη ανάσα...

Εικόνες...

Αυτό νομίζω πως είναι το μοναδικό στοιχείο που ίσως βοηθάει να μπει αυτό το άλμπουμ σε κάποιου είδους νοηματικό πλαίσιο. Γιατί? Γιατί όλοι οι καλλιτέχνες με το έργο τους, θέλουν να επικοινωνήσουν κάτι. Ποτέ κανείς δεν έχασε χρόνο σε ένα έργο, για να μην πει τίποτα. Ακόμα και ο μηδενισμός στη μουσική έχει εκφραστεί πολύ συγκλονιστικά και σίγουρα όχι με απάθεια στην ερμηνεία. Το εξώφυλλο του ‘Swanlights' έχει επάνω μια συγκλονιστική φωτογραφία και με μικρά γράμματα, την τραγική ιστορία ενός συμπαθέστατου χνουδωτού ζώου το οποίο πυροβολήθηκε και μέχρι να πεθάνει έκανε ορισμένα μέτρα επάνω στον πάγο αφήνοντας το ματωμένο του ίχνος, μάρτυρα της δολοφονίας του. Το υπόλοιπο άλμπουμ έχει διάφορες εικόνες-ψηφιακές επεξεργασίες του Antony λίγο πολύ γνωστές και ξαναϊδωμένες. Ο ίδιος λοιπόν, σε μια πρόσφατη συνέντευξή του γι' αυτό το άλμπουμ, την οποία και δημοσίευσε στη μόνιμη πλέον στήλη του στη βρετανική Guardian, δήλωσε τα εξής απίστευτα πράγματα. Ότι δεν υπήρχε κάποιος συγκεκριμένος λόγος για τον οποίο επέλεξε αυτή τη φωτογραφία για εξώφυλλο του άλμπουμ, (για τον τίτλο του οποίου παρεμπιπτόντως ‘δανείζεται' μια λέξη από την ιστορία του εξωφύλλου ενώ όλα του τα κομμάτια μιλάνε για αποχωρισμό ή θάνατο)... Εμβόλιμη στη μεγάλη εικόνα είναι και μια μικρότερη που δείχνει ένα ίδιο ζώο ζωντανό την ώρα του κυνηγιού. Αυτή η μικρότερη εικόνα είναι η παρέμβαση του Antony στην ιστορία, προκειμένου να αποκαταστήσει το κύρος και την τιμή αυτού του ζώου, τα οποία χάνονται στη ματωμένη εικόνα την οποία όμως ο ίδιος επέλεξε να τοποθετήσει σε πρώτο πλάνο στο εξώφυλλο. Εγώ δεν καταλαβαίνω τίποτα...εσείς? Παρακαλώ να καταλαβαίνετε περισσότερα, ειλικρινά.

Όχι δεν πρέπει όλα να εκλογικεύονται αλλά σίγουρα όλα έχουν κάποιο νόημα, δυσκολεύομαι να δεχτώ το χάσιμο χρόνου ως ιδεολογία.

Rating: 4 / 10
Νάντια Σαββοπούλου

  
{youtube}I-Xdm5yS6PY{/youtube}