Δύο είναι τα ονόματα που έρχονται κατευθείαν στο μυαλό στο άκουσμα της φράσης "ισλανδική μουσική": Bjork και Sigur Rós. H μεν Bjork μεσουράνησε στα 90's (αλλά βγήκε σχετικά αλώβητη και από τα 00's), οι δε Sigur Rós είδαν τη φήμη τους σταδιακά να γιγαντώνεται κατά τη διάρκεια της περασμένης δεκαετίας.

Στη νέα, πλέον, δεκαετία, όπου λαμβάνει χώρα μία μεταβατική περίοδος μουσικού "επαναπροσδιορισμού" για αρκετούς παλιότερους καλλιτέχνες, τα πράγματα έμελλε να αλλάξουν και για τους δύο, όπως άλλωστε επέβαλλαν οι περιστάσεις. Έτσι, είδαμε την Bjork να επιστρέφει πιο εκκεντρική και avant-garde από ποτέ, με αμφιλεγόμενα όμως αποτελέσματα, ενώ τώρα διαπιστώνουμε ότι και οι Sigur Rós έχουν ακολουθήσει μία πιο δύσβατη και λιγότερο "φιλική προς τον ακροατή" οδό.

Ας ξεκαθαρίσουμε σιγά σιγά το τοπίο, ξεκινώντας από τα βασικά: όταν ένα album φέρει την υπογραφή των Sigur Rós, είναι εγγυημένο ότι δε θα ακούσεις κάτι κακό. Η ποιότητα των καλλιτεχνών και η ηχητική αρτιότητα της μουσικής τους δεν τους επιτρέπει να δημιουργήσουν κάτι που να περνάει αδιάφορο. Έτσι λοιπόν και σε αυτό το νέο album, τα στοιχεία που συνιστούν την ταυτότητα των Ισλανδών δηλώνουν το παρόν και συνεχίζουν να ξεχωρίζουν, οδηγώντας σε ένα αξιοπρεπές αποτέλεσμα.

Παρόλα αυτά, δεν χρειάζονται πολλές ακροάσεις για να διαπιστώσει κανείς ότι κάτι διαφέρει εδώ. Πού είναι οι επικές μελωδίες; Πού είναι τα κομμάτια που άκουγες πρώτη φορά, αλλά ένιωθες ότι κρύβονταν στο υποσυνείδητό σου επί χρόνια; Πού είναι οι ανατριχίλες; Ο ακροατής αρχίζει να μπερδεύεται: μήπως οι Sigur Rós έχουν εξελιχθεί τόσο πολύ, που αδυνατεί να τους κατανοήσει;

Μάλλον όχι! Η πραγματικότητα είναι ότι το συγκρότημα συνεχίζει να δημιουργεί όμορφη μουσική, αλλά δείχνει να έχει χάσει το ταλέντο να μαγεύει. Κάτι σαν τους Radiohead στο The King Of Limbs. Η ειδοποιός διαφορά σε σχέση με τις παλαιότερες δουλειές τους είναι ότι αυτή τη φορά έχει ακολουθηθεί μία ακόμα πιο ambient κατεύθυνση. Τόσο, που ο δίσκος γίνεται αρκετά απρόσιτος και ο ακροατής κάπου χάνεται. Πασχίζει να πιαστεί από κάποιο σημείο επαφής.

Οι ακατανόητοι στίχοι ανέκαθεν δε βοηθούσαν, αλλά μέχρι πρότινος αυτό δεν αποτελούσε πρόβλημα, γιατί μιλούσε (και με το παραπάνω) η μουσική. Τώρα και αυτή δείχνει να μας προδίδει. Οι συνθέσεις είναι σχετικά αδύναμες, αν συγκρίνουμε με τα standards που οι ίδιοι έθεσαν σε δίσκους όπως το Ágætis Byrjun ή το Takk, ενώ τα κομμάτια εμφανίζονται στην πλειοψηφία τους άνευρα, μη συγκροτημένα και υπερβολικά υποτονικά. Κορυφαία εξαίρεση αποτελεί το καταπληκτικό Varúð, που μοιάζει με όαση ανάμεσα στην tracklist, κυρίως χάρη στο ηδονικό post-rock ξέσπασμα στο δεύτερο μέρος του.

Συνυπολογίζοντας, όμως, όλα τα στοιχεία και τη γενικότερη αίσθηση που δίνει, δεν είναι καθόλου βέβαιο ότι το Valtari ικανοποιεί. Είναι σαν μια συνταγή στην οποία έχεις χρησιμοποιήσει τα σωστά υλικά, έχεις ακολουθήσει τις οδηγίες μαγειρέματος, έχεις προσέξει την παρουσίαση του πιάτου, αλλά έχεις ξεχάσει να βάλεις αλάτι. Όσο καλαίσθητο, καλοφτιαγμένο και προσεγμένο κι αν είναι, δεν μπορείς να το απολαύσεις. Δεν είναι ότι οι Sigur Rós έπεσαν χαμηλά... Είναι ότι για πρώτη φορά αυτό που ακούμε είναι περισσότερο ήχος, παρά μουσική.