The Astronauts - συνέντευξη με τον Mark Astronaut!
"Η καλλιτεχνική μελαγχολία της δεκαετίας του '70 όπως μεταλλάχτηκε σήμερα", μάλλον θα ήταν καταλληλότερος τίτλος για αυτή τη συνέντευξη αλλά και τη γενικότερη ψυχολογία του πρωταγωνιστή της όπως αυτή ίσως αποτυπώνεται στις απαντήσεις που θα διαβάσετε. Επειδή όμως οι γενικεύσεις είναι κάτι το αισχρό, εγώ παραμένω με ανάμεικτα συναισθήματα που ρέπουν προς... παρ' ό,τι αναγνωρίζω την αξία της φράσης ‘το λακωνίζειν εστί φιλοσοφείν'. Εάν περιμένετε να διαφωτιστείτε ειδικά από αυτόν τον μουσικό, ως προς ορισμένα ζητήματα, όπως εγώ, ο κύριος Mark Astronaut δε μας κάνει τη χάρη για λόγους που (όπως ίσως διακρίνετε) άπτονται της κοσμοθεωρίας του η οποία αποκαλύπτεται σε διάφορα σημεία. Ένα πάντως είναι σίγουρο, εκτός από την επερχόμενη συναυλία τους στο Rodeo, μας δίνει μια ακόμα ευχάριστη είδηση προς το τέλος...
Πρώτ' απ' όλα χαίρομαι πολύ που έχω την ευκαιρία να συνομιλήσω μαζί σου. Επίσης χαίρομαι πολύ που αυτό τον καιρό δουλεύετε μια ταινία αφιέρωμα στον Mark Astronaut γιατί τόσο η δική μου γνώση όσο και άλλων ακροατών σας πάνω στην ιστορία του συγκροτήματος, είναι αρκετά αποσπασματική και αυτή η ταινία θα βοηθήσει αρκετά ως προς αυτό. Πώς πάει λοιπόν η αναζήτηση αρχειακού υλικού μέχρι στιγμής? Πότε αναμένεται να ολοκληρωθεί η ταινία?
Mark: Πρόκειται για μια διαδικασία υπό εξέλιξη αλλά δε νομίζω ότι υπάρχει οπτικό υλικό από συναυλίες μας. Η ταινία λογικά θα βγει το καλοκαίρι αλλά δεν ορκίζομαι κιόλας.
Το συγκρότημα ξεκίνησε το 1977 και η δική μου εντύπωση είναι ότι η δεκαετία του '70 έθεσε την ιδεολογική και κοινωνική βάση που ήταν ‘απαραίτητη' για να πραγματοποιηθεί η μουσική έκρηξη της δεκαετίας του '80. Συγκεκριμένα στην Αγγλία η μετάβαση από τη δεκαετία του '60 σε αυτή του '70 είχε πολύ συγκεκριμένες δυσάρεστες στιγμές. Οπότε η απορία μου είναι ποιά είναι η δική σου εντύπωση και κατά πόσο η ευαισθησία που παρατηρούμε στους στίχους των κομματιών σου αντιπροσωπεύει τη στάση της μπάντας απέναντι σε όλ'αυτά ?
Mark: Πιστεύω ότι με ένα τρόπο... μετά την ηδονιστική ευφορία που κυριάρχησε τη beat κουλτούρα της δεκαετίας του '60, ήταν αναπόφευκτο η δεκαετία του 70 να φαίνεται λιγότερο δελεαστική και τα τραγούδια να αποτυπώνουν ένα πιο θλιβερό κοινωνικό περιβάλλον. Ελπίζω οι στίχοι των δικών μου κομματιών να μεταδίδουν αυτή την ατμόσφαιρα αλλά τελικά κατά πόσο συμβαίνει αυτό εξαρτάται από τον ακροατή-αποδέκτη ο οποίος και το καθορίζει.
Οι Astronauts έχουν εμφανιστεί μαζί με μπάντες όπως οι Dire Straits, οι Duran Duran, οι Zounds κλπ. Ποια από αυτές τις συναυλίες θυμάσαι περισσότερο και γιατί?
Mark: Νομίζω η συναυλία με τους Dire Straits ήταν η τρίτη μας συναυλία- δεν είχαμε καν ντράμερ τότε! Παρ' ό,τι οι Dire Straits εκείνη την περίοδο φαίνονταν μουσικά, να είναι σχετικά κοντά στη folk δεν είμαι σίγουρος κατά πόσο το κοινό τους έδειχνε την αντίστοιχη ‘συντροφικότητα' προς το είδος καθότι έδειχνε περισσότερο σαστισμένο παρά επαινετικό. Σε ορισμένες από τις δωρεάν τουρνέ που κάναμε, συνηθίζαμε να καλούμε διάφορες τοπικές μπάντες για να καλύψουμε τις διαθέσιμες θέσεις για guest συγκροτήματα. Στο Birmingham η guest μπάντα ήταν οι Duran Duran , ουσιαστικά μια πρώιμη μορφή τους. Δε μπορώ να ισχυριστώ ότι θυμάμαι πολλά από αυτούς πέραν του ότι έδειχναν πολύ πιο δυναμικοί και λιγότερο επιπόλαιοι απ' όσο ήταν στο απόγειο της καριέρας τους.
Με τί ασχολείσαι από τότε που οι Astronauts σταμάτησαν να βγάζουν δίσκους το 2000? Έχεις επικεντρώσει το ενδιαφέρον σου στους Restricted Hours και τους ‘The Otters'?
Mark: Η απάντηση βρίσκεται μέσα στην ερώτησή σου. Παίζω και με τα 3 συγκροτήματα από το 2000 και μετά και αυτό κάνω μέχρι σήμερα.
Το κομμάτι ‘The Donkey riding' είναι κάποιου είδους teaser για κάποιο επερχόμενο άλμπουμ των Astronauts ή όχι?
Mark: Όχι. Είναι απλά ένα Do It Yourself EP. Τα πράγματα ποτέ δεν προγραμματίζονται όπως ίσως νομίζεις...
Αναρχία και πανκ μουσική. Τι συμβαίνει με αυτά τα δυο? Οι Astronauts φαίνεται να έχουν ξεπεράσει το δίλημμα του κατά πόσο οι ‘σκληρές' ηλεκτρικές κιθάρες μαζί με εικόνες συγκρούσεων με την αστυνομία και ‘άγρια' φωνητικά καταφέρνουν τελικά να μεταδώσουν αποτελεσματικά κοινωνικά ή πολιτικά μηνύματα. Θέλω να πω ότι από την αρχή, η μπάντα δεν ακολούθησε τη νόρμα άλλων πανκ γκρουπ και εξέλιξε ένα μοναδικό στυλ, εμπλουτισμένο με στοιχεία από τη folk μουσική. Συμφωνείς με αυτές τις παραδοχές? Αν ναι, όλ' αυτά ήταν συνειδητές επιλογές?
Mark: Ποτέ δεν ξεπέρασα τη μουσική νόρμα της αναρχικής πανκ μουσικής γιατί ποτέ δεν την ακολούθησα απόλυτα. Πάντα μου άρεσαν πολλά διαφορετικά είδη μουσικής και γι' αυτό ποτέ δεν ήξερα τί είδους θα ήταν το εκάστοτε επόμενο κομμάτι που θα έγραφα, μουσικά ή στιχουργικά. Δεν υπάρχει κανενός είδους προγραμματισμός στο ‘παιχνίδι'. Είχαμε κι εμείς τις δυνατές μας μουσικές στιγμές και πιστεύω ότι το folk στοιχείο παρ' ό,τι ήταν πάντα παρόν, έχει υπερεκτιμηθεί. Μπορούμε να γίνουμε πολύ αντί- folk. Το στυλ μας είναι μοναδικό με την έννοια ότι δεν έχουμε συγκεκριμένο στυλ. Η μοναδική συνειδητή επιλογή που κάναμε, ήταν το να αποφύγουμε όσο το δυνατό περισσότερο, να κάνουμε συνειδητές επιλογές.
Ποιός είναι ο αγαπημένος σου folk τραγουδιστής?
Mark: Εξαρτάται από το πώς ορίζεις τη folk μουσική αλλά θα υποθέσω πως αναφέρεσαι στην ακουστική μουσική. Οι: Rob Johnson, Leon Rosselson, Roy Harper, Dylan, Patrick Fitzgerald και πολλοί άλλοι.
Κατά τη διάρκεια των δεκαετιών 60 και 70 και ίσως λίγο στην αρχή του 80, η οργάνωση μουσικών φεστιβάλ, συναυλιών και η κυκλοφορία της μουσικής γενικότερα ήταν κυρίως υπόθεση ιδιωτικών πρωτοβουλιών και κολεκτίβων. Σήμερα, μετά από 3 δεκαετίες, μέσα στις οποίες κυριάρχησε η εξαφάνιση των κολεκτίβων αλλά και του πνεύματος που τις χαρακτήριζε, παρατηρώ σποραδικά ορισμένες παρόμοιες πρωτοβουλίες από νέους μουσικούς. Πρόκειται για προσπάθειες να φτιάξει ο καθένας μια δική του εταιρεία διανομής της μουσικής του. Φαντάζομαι ότι ένας από τους λόγους είναι το ξεπέρασμα όλων των ‘γνωστών' ενοχλήσεων από τις μεγάλες δισκογραφικές εταιρείες. Παρ' όλ'αυτά οι κολεκτίβες είναι μια άλλη ιστορία. Μπορείς να μας μιλήσεις λίγο για τη ‘Fuck Off records'? Τί ακριβώς ήταν? Πώς ξεκίνησε? Γιατί συμμετείχαν οι Astronauts? Υφίσταται σήμερα? Σε ποια μορφή?
Mark: Η Fuck Off Records ήταν κυρίως μια εταιρεία διανομής κασετών κυρίως όσων συγκροτημάτων είχαν παίξει μαζί με τους Here&Now σε διάφορες δωρεάν τουρνέ. Ήταν μια προσπάθεια να διαδοθεί μουσική χωρίς τη μεσολάβηση της μουσικής βιομηχανίας. Συμμετείχαμε γιατί ήδη κάναμε δωρεάν συναυλίες και τελικά γνωρίσαμε τους ανθρώπους που οργάνωναν την Fuck Off Records. Ήταν, όπως το είπες, κυρίως μια κολεκτίβα αλλά δεν ξέρω αν θα ήταν βιώσιμη σήμερα.
Στο ‘Protest song' αναφέρεσαι σε κάποιο βιβλίο στους στίχους (‘A man who disagreed with a regime was termed a rat. One night some men came around ‘we've read your books we'd like a chat. And then they kicked him round a cell...').Είναι υπαρκτό πρόσωπο αυτός ο άνθρωπος? Οι στίχοι αναφέρονται σε αληθινές καταστάσεις?
Mark: Το κομμάτι βασίζεται σε ένα φανταστικό σενάριο. Παρ' όλ' αυτά είμαι σίγουρος ότι υφίστανται αντίστοιχες καταστάσεις στην πραγματικότητα.
Οι στίχοι σας είχαν πάντα κοινωνική ευαισθησία ενώ διάφορα άλμπουμ σας στο σύνολό τους ήταν κάποιου είδους μουσική διαμαρτυρία. Γιατί σταμάτησες να συνθέτεις και να γράφεις? Πιστεύω πως σήμερα θα μπορούσες να εμπνευστείς από τις καθημερινές και απρόβλεπτες κοινωνικοπολιτικές αλλαγές. Με άλλα λόγια, ανυπομονούμε για ένα καινούριο άλμπουμ από τους Astronauts...
Mark: Ποτέ δε σταμάτησα να συνθέτω και να γράφω στίχους και έχουν κυκλοφορήσει αρκετά κομμάτια με διάφορες μπάντες την τελευταία δεκαετία. Δεν έχουν όλα τα τραγούδια μου πολιτικό περιεχόμενο παρ' όλο που η τελευταία ‘παρτίδα' είναι πολιτική- αλλά ακόμα δεν τα έχετε ακούσει!
Και μιλώντας για κοινωνική ευαισθησία, μήπως μπορείς να μας πεις γιατί, κατά τη γνώμη σου, αυτή δεν αποτελεί χαρακτηριστικό του συνόλου των βρετανών αλλά μιας εξέχουσας μειοψηφίας? Είναι μήπως επειδή (στίχοι από το κομμάτι ‘It's all done by mirrors') ‘...we pay our rates to hide things from our eyes. And all we want to do is feed the poodles, practice croquet without a monster roaming by surprise...Because hidden terror strikes the heart when laws are under scrutiny...' ? Μήπως έχεις την εντύπωση ότι οι άνθρωποι έχουν στραφεί ο ένας εναντίον του άλλου γενικά? Μπορούσες να φανταστείς τη σημερινή κοινωνική εξέλιξη τη δεκαετία του '70 δεδομένων των όσων συνέβαιναν τότε?
Mark: Πιστεύω ότι η αίσθηση της κοινότητας είναι μειωμένη ανάμεσα στα μέλη ενός συγκροτήματος σε σχέση με παλιότερα, όπως και το ότι πολλοί μουσικοί ενδιαφέρονται περισσότερο να γίνουν αστέρες των media.Αυτό πάντα συνέβαινε σε ένα βαθμό αλλά πάντα υπήρχε μια ακμάζουσα underground σκηνή η οποία απ' ό,τι φαίνεται δεν κατάφερε να διεισδύσει στη νεότερη γενιά των μουσικών. Δε θέλω να γίνω κυνικός αλλά πάντα οι άνθρωποι στρέφονταν ο ένας εναντίον του άλλου, η μόνη διαφορά είναι πως τώρα δεν προσπαθούν να το κρύψουν.
Οι παρακάτω στίχοι (από το κομμάτι ‘ Blood') ‘...And on the corner, in the bedroom, in your local, in the class room in the most domestic affair there is blood ... ‘βρίσκουν αποδέκτες και στη σημερινή εποχή. Αναφέρομαι στον τρόπο με τον οποίο ασκείται η βία και η εξουσία παγκοσμίως . Αφότου γράφτηκε αυτό το κομμάτι έγιναν 3 ακόμη πόλεμοι και τώρα η Μέση Ανατολή φαίνεται πως καταρρέει. Θα έλεγες πως οι στίχοι του ‘Behave Yourself' συνοψίζουν την γνώμη σου σε σχέση με το πώς θα έπρεπε ο κόσμος να αντιδρά ?
Mark: Μάλλον πιο ταιριαστή είναι η φράση ‘...όπως εκρήγνυνται οι πύραυλοι και οι όλμοι στο Μπαχρέιν!' Πιστεύω ότι ήταν αναπόφευκτο να καταρρεύσει κάτι στη Μέση Ανατολή. Οι στίχοι του 'Behave Yourself' υποδηλώνουν μια πιθανή αντίδραση αλλά δεν σκόπευα να προτείνω στους ανθρώπους πώς να αντιδράσουν Πρέπει να εφαρμόσουν την αυτονομία.
Όσο κι αν ανυπομονούμε να σας ξαναδούμε στην Ελλάδα ζωντανά, δε μπορώ να μη σε ρωτήσω αν έχεις κάποια γνώμη σε σχέση με την κοινωνική κατάσταση αυτή την εποχή στη χώρα αυτή και αν γενικά, είσαι ενήμερος για τις αλλαγές που έχουν συμβεί μετά το Δεκέμβριο του 2008.
Mark: Συναυλίες δίνουμε κυρίως στην Αγγλία. Δεν είμαι πολύ σίγουρος για το τι συμβαίνει στην Αθήνα αλλά πιστεύω ότι γίνονται πολλές δράσεις εναντίον των περικοπών που έχουν γίνει στις δημόσιες υπηρεσίες λόγω της οικονομικής κρίσης. Τα μέτρα λιτότητας φυσικά δεν έχουν μοναδικό αποδέκτη την Ελλάδα αλλά χαίρομαι που οι άνθρωποι δεν τα δέχονται ελαφρά.
Είναι άσκοπο να σε ρωτήσω αν παρακολουθείς τις μουσικές εξελίξεις στη Βρετανία και αλλού?
Mark: Σε ένα βαθμό τις παρακολουθώ αλλά όχι συνέχεια. Συνήθως με ‘βρίσκουν' τα συγκροτήματα, δεν τα αναζητώ εγώ! Παρ' όλ'αυτά κάνω προσπάθειες να πηγαίνω σε συναυλίες τοπικών συγκροτημάτων όποτε μπορώ.
Αν μπορούσες να τα άφηνες όλα πίσω σου και να φύγεις, σε ποιά χώρα θα ήθελες να ζήσεις και γιατί?
Mark: Το πιο πιθανό είναι ότι θα παρέμενα στην Αγγλία! Γιατί όλοι οι άνθρωποι που γνωρίζω βρίσκονται εδώ και είμαι σχετικά ανασφαλής
Ποιό μέρος σε εμπνέει στην Αγγλία?
Mark: Το χωριό Codicote.
Το κομμάτι με τίτλο ‘It's all done by mirrors', σε ποια ακριβώς κατάσταση αναφέρεται?
Mark: Δεν υπάρχει κάποια ‘συγκεκριμένη' κατάσταση που περιγράφεται στο κομμάτι, είναι ένα αλληγορικό τραγούδι που έχει ως τόπο ένα φανταστικό χωριό ενώ έχει και δυνατές ψυχολογικές διακυμάνσεις.
Η τελευταία μου ερώτηση είναι προσωπική παρ' όλο που φαντάζομαι ότι κι άλλοι θα αναρωτιούνται ... Αναζητώ εδώ και κάποια χρόνια ένα από τα άλμπουμ σας και πολλοί με έχουν αποθαρρύνει ως προς το να ελπίζω να το έχω στα χέρια μου. Σε παρακαλώ, πες μου πού θα μπορούσα να βρω σε κάποιου είδους φυσική μορφή το ‘Peter pan hits the suburbs'? Υπάρχουν σχέδια επανακυκλοφορίας του?
Mark: Θα χαρείς πολύ να μάθεις ότι επίκειται επανακυκλοφορία του βινυλίου. Ελπίζουμε να έχουμε κάποια αντίτυπα διαθέσιμα προς πώληση στη συναυλία της Αθήνας αλλά προφανώς όλ' αυτά εξαρτώνται από το κατά πόσο οι κατασκευαστές θα τηρήσουν τις προθεσμίες.
Τα τελευταία λόγια ανήκουν σ' εσένα...
Mark: Ευχαριστώ πολύ που μου δόθηκε η ευκαιρία να απαντήσω στις ερωτήσεις σου. Ευχαριστώ τον κόσμο στην Ελλάδα που ‘αγκαλιάζει' τη μουσική μας τόσα χρόνια. Θέλω να τονίσω ότι παρ' ό,τι παίζουμε κυρίως παλιά κομμάτια η δική μου κινητήριος δύναμη είναι το τι θα γίνει στο μέλλον και είμαι οπαδό ςπερισσότερο της εφευρετικής δημιουργικότητας παρά της νοσταλγίας.
Μετάφραση - Κείμενο: Ν. Σαββοπούλου