Sigur Rós - Með suð í eyrum við spilum endalaust

01.Gobbledigook,  02.Inni mer syngur vitleysingur,  03.Godan daggin,  04.Vid spilum endelaus,  05.Festival, 
06.Sud i eyrum,  07.Ara
batur,  08.Illgresi,  09.Fljotavik, 
10.Straumnes,  11.All alright

24 June 2008 / EMI 

 Ας ξεκινήσουμε από τα
βασικά: Οι Sigur Ros είναι μια πραγματικά μεγάλη μπάντα, από όποια πλευρά και
αν εξεταστεί η συνεισφορά της στα σύγχρονα μουσικά “πεπραγμένα”. Δεν είναι μόνο
η ποιότητα (και σταθερότητα) που χαρακτηρίζει όλες τις δουλειές τους. Ούτε η
αψεγάδιαστη αισθητική τους, από το 
artwork των άλμπουμ τους μέχρι τα video clip και -εσχάτως- τα
κινηματογραφικά τους περάσματα. Από το 2000, όταν ο δεύτερος δίσκος τους Agaetis
Byrjun αποτέλεσε ορόσημο και μέτρο σύγκρισης για όλες τις post-rock
κυκλοφορίες, καταρρίπτοντας ταυτόχρονα πολλά από τα στεγανά του συγκεκριμένου
μουσικού ιδιώματος, έχει περάσει ικανό χρονικό διάστημα, μέσα στο οποίο η φήμη
των Ισλανδών όχι μόνο δεν έχει ξεφουσκώσει, αλλά αντίθετα έχει μεγαλώσει σε
βαθμό που να θεωρούνται σήμερα μια από τις ευκολότερα αναγνωρίσιμες,
επιδραστικές και δημοφιλείς (σε διαφορετικά, ενίοτε, ακροατήρια) μπάντες της
Γηραιάς Ηπείρου.

Το γεγονός αυτό
σίγουρα αποτελεί κατόρθωμα, αν λάβει κανείς υπ' όψιν ότι έρχονται από την άκρη
του κόσμου, παίζουν μουσική που, όπως και να το κάνουμε, δε χαρακτηρίζεται
εύκολη και τραγουδούν σε μία γλώσσα ακατάληπτη (ακόμα και για τους συμπατριώτες
τους Ισλανδούς...). Δε σημαίνει αυτό όμως ότι τους χαρίστηκε τίποτα. Τόσο
το  Agaetis Byrjun όσο και το ( )
που ακολούθησε έπαιζαν με την ατμόσφαιρα και τις διαθέσεις, χαρίζοντας
ονειρικά, μακροσκελή και πολυεπίπεδα έπη, διατηρώντας όμως ταυτόχρονα μία
συναισθηματική αμεσότητα που σε καθήλωνε από την πρώτη νότα. Αυτός ήταν και ο
ήχος που τους καθιέρωσε στη συνείδηση των μεγάλων ακροατηρίων και τους
χαρακτήρισε ως μία από τις μεγαλύτερες μπάντες της δεκαετίας. Φύσει ανήσυχοι,
όμως, οι Sigur Ros στιγμή δεν επαναπαύτηκαν στις δάφνες τους αλλά πάντα
προσπαθούσαν να εξερευνήσουν τα όρια της τέχνης τους. Δεν είναι μόνο οι
πειραματικές απόπειρές τους -λέγε με BA BA TI KI DI DO- , είναι κυρίως η
έντονη προσπάθειά τους να κάνουν τη μουσική τους πιο άμεση, πιο προσιτή, πιο
“γήινη”, προσπάθεια που δεν είναι άσχετη με τη φιλοσοφία των ίδιων απέναντι στη
ζωή τους και την ίδια τους την τέχνη. Όσοι είδαν το Heima δε μπορεί να
μην έμειναν άφωνοι από την ειλικρίνεια και την απλότητα των ανθρώπων αυτών,
κυριολεκτικά της διπλανής πόρτας, και τη φροντίδα με την οποία προσεγγίζουν τη
μουσική τους. Το στοίχημα πλέον είναι ένα: Μπορεί άραγε το μεγαλείο μίας
τέτοιας μπάντας να χωρέσει σε μικρότερα, πιο “άμεσα” τραγούδια;

Την απάντηση
προσπάθησαν οι ίδιοι να τη δώσουν με το Takk... το 2005, απόπειρα που,
ιδωμένη σήμερα, μοιάζει σαν τον ιδανικό προάγγελο του άρτι αφιχθέντος Med
Sud i eyrum vid spilum endelaus. Και ποια είναι η απάντηση; Βεβαίως και
μπορούν! Ναι, το Med Sud... δεν διαθέτει πολλές μεγάλες συνθέσεις και
ακούγεται πιο προσιτό, άμεσο και φωτεινό από οποιαδήποτε δουλειά τους στο
παρελθόν. Από το ξεκίνημά φαίνεται ότι ο ήλιος έχει μπει για τα καλά στη ζωή
τους.  Το εναρκτήριο Gobbledigook
μοιάζει με το πώς θα ακούγονταν οι Radiohead αν έφευγε από τις πλάτες τους το
βάρος όλου κόσμου που κουβαλούν και η αίσθηση αυτή απογειώνεται με το Inni mer syngur vitleysingur, την
κορυφαία ίσως στιγμή του άλμπουμ, ένα τραγούδι που κλιμακώνεται ονειρεμένα και
παραδίδει μαθήματα για το πώς μπορούν να καταρρεύσουν οι τοίχοι που χωρίζουν τα
διάφορα μουσικά ιδιώματα μέσα σε 4 λεπτά. Με τα επόμενα δύο κομμάτια (Godan
daggin και  Vid spilum endelaus)
που ακολουθούν γίνεται σαφές ότι έχουμε να κάνουμε με ένα δίσκο άκρως μελωδικό,
με τραγούδια που έχουν αρχή, μέση και τέλος και που μπορεί το καθένα να σταθεί
αυτούσιο και όχι στα πλαίσια κάποιου “concept”. Ας μη μπερδευόμαστε, βέβαια.
Ακόμα και κομμάτια όπως το  Sud i
eyrum και το “γυμνό” llgresi με τη μοναχική ακουστική κιθάρα απέχουν
μακράν του να χαρακτηριστούν pop, διαθέτοντας μία αρμονία μέσα στην απλότητά
τους που τους προσδίδει έντονο χαρακτήρα και βάθος και επιβεβαιώνει ότι με τα
πιο απλά υλικά μπορεί κανείς να συνθέσει αριστουργήματα. Τα ίδια ισχύουν για
την τριάδα που κλείνει το άλμπουμ, σίγουρα με πιο μελαγχολικό τρόπο από το
ξεκίνημα, αφήνοντας όμως μία γλυκιά και ταυτόχρονα νοσταλγική αίσθηση. Ιδανικό
τελείωμα ενός έργου που δεν φτιάχτηκε για να τοποθετηθεί δίπλα στα επιβλητικά
αριστουργήματα του παρελθόντος αλλά που με την εσωτερική αρμονία και δύναμη που
διαθέτει πετυχαίνει να εκτοξευθεί και αυτό στη σφαίρα του διαχρονικού.

Και στα δύο σημεία
που ο χρόνος “ξεφεύγει” αγγίζοντας τα εννέα λεπτά, οι Sigur Ros φροντίζουν
άριστα να μην αφήσουν κανέναν παραπονεμένο. Το Festival θυμίζει τις
καλύτερες στιγμές του ( ), ξεκινάει με τα χαρακτηριστικά φωνητικά τους για να
καταλήξει σε ένα απολαυστικό και παρατεταμένο κιθαριστικό ξέσπασμα, πραγματική
καταιγίδα θετικής ενέργειας. Ακόμα πιο συγκλονιστική είναι η μεταμόρφωση στο Ara
Batur, όπου το μοναχικό πιάνο περνάει σιγά σιγά από ένα τείχος οργάνων για
να έρθει το λυτρωτικό φινάλε όπου μία ολόκληρη ορχήστρα το απογειώνει στα
ουράνια. Μαγικό...

Δεν έχει τελικά
αρνητικά σημεία αυτή η προσπάθεια; Εξαρτάται -πάντα- από τον τρόπο που το
αντιμετωπίζει κανείς. Για τους λάτρεις των επικών, δεκάλεπτων κομματιών του
παρελθόντος σίγουρα τα νέα δεν είναι ευχάριστα. Η δύναμη των Sigur Ros εν έτει
2008 πηγάζει από μέσα τους, είναι προσιτή και καθόλου μα καθόλου ψυχρή.
Ίσως  η μείωση των στροφών προς το τέλος
του δίσκου να αποτελεί ένα σημείο αντίρρησης, δύσκολα όμως θα μπορούσε να τους
προσάψει κανείς ότι το Med Sud i eyrum vid spilum endelaus στερείται
συνοχής. Όσο δύσπιστος κι αν ήταν. Και μόνο το γεγονός ότι διατηρούν τη μαγεία
τους και αυτό το γλυκό feeling σε κάθε τους κομμάτι δείχνει ότι έχουμε να
κάνουμε με μουσικούς που, πέρα από διορατικοί, είναι κυρίως αφοσιωμένοι σε κάτι
που αγαπούν και το υπηρετούν με τρόπο ειλικρινή και αβίαστο. Οτιδήποτε παραπάνω
και να τους ζητηθεί, αγγίζει τα όρια της υπερβολής – για να μην πούμε της
αχαριστίας.

Σε όλη αυτή την
προσπάθεια θα είναι παράλειψη να μη μνημονεύσουμε τη συνεισφορά του “πολύ”
Flood στην παραγωγή. Όσο κι αν η επιλογή ενός ονόματος με “ειδικό βάρος”  ξένισε πολλούς, η διαχείριση του υλικού ήταν
-σίγουρα προς έκπληξη πολλών- πραγματικά διακριτική και πιστή στο πνεύμα της
μπάντας. Τελικά αυτό χαρακτηρίζει έναν μεγάλο παραγωγό – η ικανότητα να δένει
τη μπάντα του, χωρίς να την καλύπτει αλλά αντίθετα, αφήνοντάς την ελεύθερη να
παίξει στο γήπεδό της. Δεν είναι ο coach, είναι ο γυμναστής της ομάδας. Rick
Rubin ετοιμάσου... You'll be
the next in line έτσι όπως πάει η δουλειά..!

Rating: 8,5 / 10
Κωνσταντίνος Γούλας

Sigur Ros- gobbledigook video

 {youtube}9McQSnVjYwo{/youtube}