Dead Can Dance live @ Θ. Λυκαβηττού - 23 / 09 / 2012
Dead Can Dance live @ Θ. Λυκαβηττού - 23 / 09 / 2012
Κάποια στιγμή γύρισα και κοίταξα το φεγγάρι, να στέκεται χαμηλά, ανάμεσά μας, σιωπηλό, ακίνητο, απέναντι από την ύπαρξη της Lisa Gerrard. Είχε γίνει ένα με εμάς, με τα ανέκφραστα πρόσωπα και τα παγωμένα σώματα, εγκαταλελειμμένα από την ψυχή τους, ανήμπορο πια να αντανακλά όλο αυτό το φως που ερχόταν από τη σκηνή. Μπορεί πάλι εκείνο να έμεινε στη θέση του, και να το φτάσαμε όλοι εμείς, σε μια στριμωγμένη συναστρία υπάκουη σε μια ανώτερη ουράνια δύναμη. Απόψε, όσο κι αν το κοιτάζω τίποτα δε μαρτυρά τη χθεσινή συνάντηση, αυτή την παρα φύση μουσική, οριακά ανθρώπινη εμπειρία, το φως του δεν επιστρέφει λέξεις για να την προσεγγίσω τουλάχιστον με το γραπτό λόγο. Ομολογώ την αδυναμία να ανατρέξω στην ανάμνηση της συναυλίας των Dead Can Dance στο Λυκαβηττό, σαν αυτή η αίσθηση που έσπαγε σε εκατομμύρια φωτεινά κομματάκια στο τελευταίο αποθεωτικό χειροκρότημα να επέστρεψε εκεί που ανήκει και όχι σε μένα.
Ο κόσμος είχε αρχίσει από νωρίς να ψάχνει τη θέση που θα ακουμπούσε για λίγο την υλική υπόστασή του, κόσμος πολύς που ίσως γνώριζε, ίσως είχε καταλάβει, υπέθετε, πάντως είχε αφήσει τα σημάδια της προσωπικής του επαφής με το ντουέτο της Lisa Gerrard και του Brendan Perry να τον οδηγήσουν μέχρι εκεί. Οι προσωπικές ζωντανές εμφανίσεις των δύο καλλιτεχνών τα τελευταία χρόνια στην Ελλάδα, το πλούσιο μουσικό παρελθόν και η αραιή μουσική δραστηριότητα των τελευταίων 16 ετών, είχαν κάνει πιο μυστηριώδες και ακόμα πιο ποθητό το όνειρο της συνύπαρξης - συνεργασίας - συνένωσής τους στην ίδια σκηνή. Το Anastasis, όπως κάθε δίσκος των Dead Can Dance, δεν ήρθε για να γεφυρώσει κάποιο χρονικό χάσμα, να συνεχίσει κάτι ημιτελές. Ο χρόνος δεν είχε ποτέ την παραμικρή εξουσία στο αποτύπωμα της πορείας τους, η μουσική τους ήταν πάντα μια αλήθεια που έπρεπε να ειπωθεί ανεξάρτητα από εποχή, μια αιθέρια διαδρομή πάνω από φανταστικούς χάρτες υπαρκτών ή βαθιά εσωτερικών περιοχών. Το μουσικό σύνολο του Anastasis, ήταν μια τέτοια πνοή που ανακάτεψε τη σκόνη πάνω από αρχαία, κρυφά, μυστηριακά τοπία κάποιας Ανατολής.
Ο David Kuckhermann, ανέλαβε ένα πολύ ενδιαφέρον percussion σετ για να μας εισάγει στη βραδιά. Γεμίζοντας τον ήχο με δεξιοτεχνία, αποκλειστικά με περίεργα και μη κρουστά, έφτιαχνε γρήγορους «εξωτικούς» ρυθμούς, τραβώντας την προσοχή του κόσμου που στην πλειοψηφία του καταλάβαινε πως ήταν η μοναδική ευκαιρία να κάνει ο,τι κάνει ο καθένας πριν από μια κανονική συναυλία. Οι έξι Dead Can Dance πήραν συνεπείς τη θέση τους κοντά στα αστέρια, το θερμό χειροκρότημα έφτασε σ'αυτούς σαν άλλο ένα μικρό κομμάτι από την ατέλειωτη αγάπη που έχουν εισπράξει στη ζωή τους από ακροατήρια σε όλο τον κόσμο, συνώνυμης μια λευκής σημαίας άνευ όρων παράδοσης. Η καθηλωτική φωνή του Brendan Perry όρισε με το Children of the Sun το κέντρο του κόσμου και τους κανόνες της θρησκείας της βραδιάς, η απόκοσμη ομορφιά της φωνής της Lisa Gerrard στο επόμενο Anabasis, εξαφάνιζε τους κανόνες και εξαΰλωνε τις εικόνες όποιου πλασμένου κόσμου. Δεν ξέρω πώς λέγεται αυτό το συναίσθημα που σιγά σιγά εξελισσόταν, δεν ξέρω που να με βρω χρονικά σ'αυτήν την πλήρη κατάνυξη σε ο,τιδήποτε μη υλικό αναδυόταν από τα μουσικά όργανα και τις φωνές. Διαβάζω τους τίτλους των κομματιών από το setlist και δε βρίσκω τη συνοχή, ακούω ένα κομμάτι τους μόνος πια, και επιστρέφω στη μαγεία των τόσων ακροάσεων, αλλά έξω από τη μουσική λάμψη της σχεδόν ακίνητης, απλά στημένης χθεσινοβραδινής σκηνής. Ξέρω καλά πως υπήρχε.
Οι Dead Can Dance παίζουν για να ακουστεί κάτι ανυπέρβλητο, πάνω από τους ίδιους, υπηρετούν το κάθε κομμάτι σαν να μην προέρχεται από τα πνευματικά σπλάχνα τους. Η ομορφιά του Senvean σε κατατρόπωνε, ο ρυθμός του Nierika έβρισκε πατρίδα σε αδιάβατα παρθενα φυσικά τοπία. Ξεπετάγεται από πρωτόγονη θρησκευτική τελετουργία για να πάρει το δρόμο του προς τον ουρανό, όπως ξεπετάχτηκε από ένα παλιό γραμμόφωνο σε ασπρόμαυρο φόντο το Ime Prezakias και να ακουστεί με επιβλητικό βάθος και σοβαρότητα. Ο κόσμος αντέδρασε, ψευτοτραγούδησε, χειροκρότησε ρυθμικά, υποκλίθηκε με ξεχωριστά δυνατό χειροκρότημα στην ψυχή ενός παλιού ρεμπέτικου που αναστήθηκε στο μουσικό πρόσταγμα του Brendan Perry και στο μπουζούκι του. Χαμογέλασαν και οι ίδιοι με την ανταπόκριση, κάθε ένα από τα συχνά χαμόγελα της Lisa Gerrard σε έκανε ευτυχισμένο, κάθε ένα από τα χαμόγελα που δύσκολα σχηματίζονταν στο πρόσωπο του Brendan Perry σε έκανε να νοιώθεις σίγουρος ότι είσαι εκεί.
Τα encore έφεραν την ανάμνηση ροκ συναυλίας, ως προς την ανυπομονησία, τον ενθουσιασμό και την απρόβλεπτη ροή τους. Τo Dreams Made Flesh και το Song to the Siren, το δεύτερο μοναδικά εκτελεσμένο από τον Perry, μισοάνοιξαν το μοναδικό κουτί με τα στολίδια των This Mortal Coil, σόκαραν με την αξεπέραστη θλιμμένη ομορφιά τους. Η υπόκλιση είναι μια κίνηση που ταιριάζει στη μεγαλόπρεπη αληθινή προσφορά αυτών των μουσικών, και με το "thank you, wonderful human beings" της Gerrard στο τέλος του Rising of the Moon, υποκλίθηκε το σύμπαν στην ανθρώπινη ύπαρξη, στη βεβαιότητα ότι τίποτα άλλο δεν έχει σημασία πέρα από την αρμονία όλων των υπάρξεων. Στο τέλος ήταν που καταλάβαινες τα επίπεδα που είχες διανύσει τόση ώρα, ότι έφτασες κάπου απροσδιόριστα, καθαρός, μετά από μια διαδρομή με συγκίνηση και λάμψη. Πώς να την περιγράψεις, και με ποιον να τη μοιραστείς. Ίσως μόνο με το χθεσινό φεγγάρι.
Setlist 1. Children of the sun2. Anabasis
3. Rakim
4. Kiko
5. Lamma Bada
6. Agape
7. Amnesia
8. Sanvean
9. Nierika
10. Opium
11. The host of Seraphim
12. Ime prezakias
13. Now we are free
14. All in good time Encore 1
15. The ubiquitous Mr. Lovegrove
16. Dreams made flesh Encore 2
17. Song to the siren
18. Return of the She - King Encore 3
19. Rising of the moon
Βαγγέλης Γιαννακόπουλος
Photos: Olga K