In my capacity as a martyr, I perform my duties well...
Δεν υπήρχε αμφιβολία πως θα μιλούσαμε φορτισμένα μετά από το live της Jarboe, δεν είχε όμως κανείς την πρόθεση ν' ασχοληθεί με τη μουσικό, πολιτικά. Εκείνη όμως κρατούσε όλα τα νήματα και τα κούνησε προς διαφορετικές κατευθύνσεις όπως ξέρει πολύ καλά να κάνει, λίγες ώρες πριν τη συναυλία στο six dogs.

Our eyes say words we could not speak... 

Η Jarboe δεν κάνει στρατευμένη τέχνη, όλη η μουσική που μας έχει προσφέρει είναι κατά πλειοψηφία αυτοβιογραφική σύμφωνα με τα λεγόμενά της σε διάφορες συνεντεύξεις. Μόνο από αυτά τα λεγόμενα την ‘ξέρουμε'. Οι πηγές έμπνευσής της είναι κυρίως η βίαιη ζωή της και τελευταία, η φύση και οι μεταβολές του περιβάλλοντος.

The whole album is about environmental upheaval, and since he lived in New Orleans and saw Katrina, he seemed the perfect choice ...' (απόσπασμα από συνέντευξη στο περιοδικό Quietus με αφορμή την κυκλοφορία του άλμπουμ ‘Mahakali')

Τελευταία ως άλλο τρόπο εξιλέωσής της, προσπαθεί να βοηθήσει τους συνανθρώπους της μοιράζοντας τα πράγματά της σε φιλανθρωπικές οργανώσεις.

I had an epiphany, about two years ago, about objects and attachments to material things in the world, so I started giving away things to charity and making other people happy, and I realised that I was happy with less. I'm now pared down to some very elemental and essential things, and the last thing will be the house itself. (απόσπασμα από συνέντευξη το 2012 στο περιοδικό Quietus με αφορμή την κυκλοφορία του άλμπουμ ‘Mahakali').

Τα προβλήματα άρχισαν όταν λίγες ώρες πριν τη συναυλία η ίδια δημοσίευσε στο twitter μια φωτογραφία με το βουλευτή της Χρυσής Αυγής Γερμενή, η οποία προκάλεσε αγανάκτηση, θυμό, θλίψη και εκνευρισμό. Οδήγησε την Jarboe να κάνει δηλώσεις στη σελίδα της στο facebook και συνεργάτες της να τοποθετηθούν δημόσια επιχειρώντας να πείσουν πως ουδέποτε συζητήθηκαν πολιτικά θέματα μεταξύ της Jarboe και του ατόμου με το οποίο φωτογραφήθηκε. Οδήγησε ανθρώπους να αποφασίσουν να μην παραστούν στη συναυλία της που έγινε στην Αθήνα. Η επιλογή της να δημοσιεύσει τη φωτογραφία αυτή και η απόφαση πως οι εξηγήσεις της δεν ήταν επαρκείς,  οδήγησε στην ακύρωση της συναυλίας στη Θεσσαλονίκη.

We never discussed any politics with them or any of the other band members-everyone was there to make good music and enjoy being on tour (7/12/2013, Cedric Victor)

Από εκείνη τη στιγμή δημοσιεύθηκαν πολλές λέξεις που περιέγραφαν σε blogs τις αντιδράσεις του κοινού σχετικά μ' αυτή τη φωτογραφία ‘ατυχής επιλογή', ‘ άγνοια', ‘ έκπληξη', ‘η μουσική δεν έχει σχέση με την πολιτική'. Η εικόνα στην επίσημη σελίδα της Jarboe στο facebook ήταν διαφορετική. Άνθρωποι καταδίκασαν ως ανεπαρκείς τις διαβεβαιώσεις της και την επιλογή της να συγχρωτίζεται με τους συγκεκριμένους ανθρώπους.

Το κοινό δεν είναι ασφαλές να κρίνει τη ζωή και τις επιλογές ενός καλλιτέχνη που δεν του έχει δώσει επαρκή στοιχεία για κάτι τέτοιο, ούτε με πρόθεση να τον/την υποστηρίξει, ούτε με πρόθεση να τον/την καταδικάσει∙ κι αυτό γιατί δεν έχει στη διάθεσή του όλη την πληροφορία που απαιτείται για κάτι τέτοιο. Κανείς δεν είναι σε θέση να γνωρίζει προσωπικά τη Jarboe για να ‘βάζει το χέρι του στη φωτιά' σχετικά με το τί είναι και τί δεν είναι λογικό να πράττει. Έχουν όμως όλοι κριτική σκέψη και ο καθένας μπορεί να επιλέξει να μην ξανακούσει τη Jarboe. Αντίστοιχα η ίδια δεν είναι υποχρεωμένη να δικαιολογήσει τις πράξεις της. Θεμιτό θα ήταν αλλά όχι υποχρεωτικό. Με όρους κοινού, δε χωράει σε κανένα πλαίσιο η απόρριψη της αποδοχής των εξηγήσεων που η ίδια έδωσε δημόσια.

Αισθάνομαι πως σε ό,τι αφορά το οποιοδήποτε κοινό, η ιστορία αυτή όφειλε να έχει λήξει στις 8 Δεκεμβρίου όταν η Jarboe υπό την πίεση των αντιδράσεων που προκλήθηκαν έγραψε στη σελίδα της στο facebook:

‘I am antifascist and anti Nazi...'

Οι Mani Deum μας είχαν προϊδεάσει από τη μεσημεριανή τους εμφάνιση στην εκπομπή ‘Two smoking barrels' για το τί να περιμέναμε στο live και πράγματι ακούσαμε κυρίως κομμάτια από το επερχόμενο άλμπουμ. Οφείλω να ομολογήσω πως ανυπομονώ να κυκλοφορήσει γιατί φαίνεται πως τα κομμάτια έχουν διαφορετικά στοιχεία σε σχέση με το προηγούμενο ‘Music for your local church or your local brothel'. Οι στίχοι είναι ως συνήθως ποιητικοί και οι ερμηνείες μας απορροφούν. Συνεπείς ως προς την ώρα που είχαν ανακοινώσει ότι θα ξεκινούσαν, εμφανίστηκαν με 5μελή σύνθεση∙ ως μπάντα γένους αρσενικού πλέον χωρίς πλήκτρα. Μετά από το πρώτο κομμάτι, συμπληρώνοντας την ήδη πρώτη δημόσια δήλωσή τους στη σελίδα τους στο facebook σύμφωνα με την οποία διαχώρισαν τη θέση τους ως προς το φασισμό, ξεκαθάρισαν και πάλι (προς τιμή τους και σεβόμενοι το κοινό τους) την πολιτική τους στάση με την παρακάτω φράση:

‘ Η μόνη γλώσσα που έχουμε είναι η μουσική και δεν κρίνουμε κάποιον από μια φωτογραφία. Αυτό είναι φασισμός ή μάλλον και αυτό είναι φασισμός'.

Η setlist τους ήταν: The Room Falls Silently/Wolves In My Backyard/Bourbon Bedtime Story /A Walk In The City/Velvet Stomach Spasms/ Bloodbath In E Minor/ Every Kiss Is A Car Crash/ Summer Ocean Death /I Feel The Vibrations Of Earth

Το theremin αυτή τη φορά βρισκόταν στο πίσω μέρος της σκηνής γεγονός που, λόγω της μέτριας ακουστικής του χώρου, οδήγησε στο να μην ακούγεται καλά. Ο ήχος δεν είχε καθόλου ζωντάνια μιας και οι απαραίτητες ανακλάσεις δεν παρέχονται από καμία επιφάνεια. Το χαρακτηριστικό αυτό είχε μεγαλύτερες συνέπειες στον ήχο της Jarboe καθότι εκείνη είχε μόνο ακουστική κιθάρα στη σκηνή, σε αντίθεση με τους Mani Deum που είχαν πολύ περισσότερα μουσικά όργανα και δυο αντρικές φωνές.

Who am I? I am not emotions

What am I? Not a slave to emotions

Το ολιγόλεπτο διάλειμμα έληξε το κλείσιμο των φώτων, το άκουσμα ενός loop με γυναικεία φωνητικά για 5' περίπου κατά τη διάρκεια του οποίου έκανε την εμφάνισή του στη σκηνή ένα άμορφο πλάσμα τυλιγμένο σε ένα μαύρο ρούχο. Ήταν ο P.Emerson Williams. Στο τέλος του loop εμφανίστηκε η Jarboe ξυπόλητη, χωρίς να κοιτάξει το κοινό και απευθυνόμενη για λίγα λεπτά μόνο στον κιθαρίστα της. Ανυπομονούσα να δω το πρόσωπό της, αυτό περίμενα κυρίως από αυτό το live. Άλλαξα δυο φορές θέση γι'αυτό το λόγο...ήταν σα να απέφευγε οποιαδήποτε οπτική επαφή με το κοινό και για το μεγαλύτερο μέρος του live, τη βλέπαμε με τα μαλλιά στο πρόσωπο. Ξεκίνησε τελετουργικά ενώ η συνέχεια ήρθε με το ‘Child's Right'. Ήταν μια συγκινητική στιγμή κι εκείνη μας χάρισε μια τόσο πολύπλοκη έκφραση στο τέλος του κομματιού... Με το βλέμμα της, όπως πάντα, να εστιάζει κάπου ψηλά και ποτέ να μην ακουμπάει στο κοινό, ακούσαμε επίσης τα ‘Mouth of flames', ‘Forgive', ‘Please remember me', ‘Panchangam', ‘Wear your love like heaven' πριν τελειώσει προς έκπληξη όλων το live μετά από 40' συμπεριλαμβανομένου ενός 5' σόλο του P.Emerson στο ‘Indemnity'. Τελικά αποφάσισα πως δεν είχε σημασία για μένα ο ήχος. Μπροστά στη σκηνή όπου το κοινό κρεμόταν από κάθε της νότα όπως της άρμοζε, ένιωσα την ενέργεια αυτού του σημαδεμένου ανθρώπου!

You penetrate my eyes and you steal my memory
And each sensation burns another piece of me away

Η Jarboe αφού έκανε κάποιου τύπου πνευματικό χαιρετισμό, έφυγε από τη σκηνή χωρίς να ευχαριστήσει. Με το τέλος του δεξιοτεχνικού σόλο στην κιθάρα, που εντυπωσίασε όλους, τα φώτα παρέμειναν κλειστά για 5' δημιουργώντας την αίσθηση πως θα ακολουθούσε encore. Προς έκπληξη όλων αυτό δεν έγινε! Η αίσθηση ακόμα και μπροστά στη σκηνή ήταν πως ο ήχος ήταν ‘πνιγμένος'. Η Jarboe εξακολουθεί στα live της να επιδεικνύει μια τεράστια κλίμακα στη φωνή της. Λόγω της ακουστικής του συγκεκριμένου χώρου χάνονταν οι αλλαγές στις τονικότητες της φωνής, τα ‘χρώματα' και οι λαρυγγισμοί που έκανε με αποτέλεσμα να έχουν όλοι την αίσθηση πως ακούγαμε για 40' το ίδιο κομμάτι. Αποτέλεσμα ήταν, η γενική αίσθηση του live να είναι κακή για αρκετούς ανθρώπους. Κάποια προβλήματα με το μικρόφωνο λύθηκαν αμέσως από τον ηχολήπτη και η συναυλία συνέχισε κανονικά.

The mirror's turned to the wall reflecting what I'll be

And I'm afraid of dying, and I'll forget what I've just seen 

Δεν παύει να παραμένει προκλητικό το ότι μια καλλιτέχνης επισκέπτεται για δυο μέρες, μια χώρα που υποφέρει από κοινωνική και ανθρωπιστική κρίση και δυο ώρες πριν το live σε μια πολύπαθη περιοχή του κέντρου της Αθήνας, επιλέγει να δημοσιοποιήσει τη φιλική της σχέση με τα συγκεκριμένα πρόσωπα.

Ας σηκώσουμε με υποψία το φρύδι μας σε απόψεις που λένε το γνωστό πια ‘δεν ήξερε'.

Φεύγοντας μουδιασμένη από το live, η επιλογή μου να βρεθώ με καλή παρέα στο event ‘Venus Recomposing', με αποζημίωσε μουσικά αφού άκουσα πολυαγαπημένα κομμάτια που δημιουργούσαν την απαραίτητη για' μένα, χρονική σύνδεση με την εποχή των Skin και των Swans.

Νάντια Σαββοπούλου