Μερικές φορές η σιωπή μιλάει περισσότερο από οποιαδήποτε λέξη. Κι όσο καλά αυτό κι αν λειτουργεί όταν τον συνομιλητή σου τον έχεις μπροστά σου, μακάρι να μπορούσα κι εδώ να αφήσω τρεις παραγράφους κενές, να μη γράψω τίποτε και να σας έδινα να καταλάβετε όλα αυτά που έχω να πω με ένα χαμόγελο ή ένα νεύμα. Φυσικά αυτό δεν είναι δυνατό κι έτσι καλούμαι να βρω έναν τρόπο  να μεταφέρω, όσο είναι αυτό εφικτό, μια πληθώρα συναισθημάτων, χρωμάτων και εικόνων. Χρειάζεται να βρω έναν τρόπο να εκφράσω την ευγνωμοσύνη μου απέναντι σε έναν άνθρωπο που με γαλούχησε μουσικά, που με αξιοπρέπεια και ταπεινοφροσύνη στάθηκε μπροστά μας για κάτι παραπάνω από δυο ώρες και μας ταξίδεψε πίσω στη παιδική μας ηλικία, σε χιλιοπαιγμένες κασέτες, περίεργους ήχους και καινούρια ηχοτοπία.. Γράφω παρακάτω για τη συναυλία της Θεσσαλονίκης, τα ίδια ακριβώς ισχύουν και γι αυτή της Αθήνας, με τη διαφορά ότι εδώ στο background αντί για το video-wall με τα εξαιρετικά projections και την κάμερα που έτρεχε πάνω στα πελώρια synthεsizers, είχαμε τα δέντρα και τον έναστρο ουρανό...

First Rendez-vous

Ήταν η πρώτη επίσκεψη του Jean Michel Jarre στη Θεσσαλονίκη και η δεύτερη στην Ελλάδα μετά τις δυο συναυλίες του 2000 στο Ηρώδειο. Ομολογουμένως, η επιλογή του Θέατρου Γης σαν χώρος μου ξένισε. Δεν παύει να είναι ένα παλιό λατομείο περιστοιχισμένο από πέτρα, με τις κερκίδες αμφιθεατρικά τοποθετημένες, ένας χώρος εκτεθειμένος στα καιρικά φαινόμενα (κι αν δεν είστε από τη Θεσσαλονίκη τότε να σας πω ότι η διοργάνωση μιας υπαίθριας συναυλίας την περίοδο της έκθεσης βιβλίου είναι καθαρή αυτοκτονία). Φοβόμουν ότι ένα ελαφρύ αεράκι απλά θα παράσερνε τον ήχο μακριά και θα καθιστούσε την παραγωγή αδύνατη. Αυτό σε συνδυασμό με την τιμή του εισιτηρίου (55 ευρώ) με έκανε αρχικά αρνητικά προδιατεθειμένο.

Πλησιάζοντας στον χώρο, με χαρά μου είδα ότι η προσέλευση ήταν παραπάνω από ικανοποιητική (οι διοργανωτές έλεγαν για sold out πριν τη συναυλία, αυτό δεν ισχύει, στα εκδοτήρια πριν τη συναυλία υπήρχαν αρκετά διαθέσιμα εισιτήρια), αρκετή ώρα πριν την έναρξη το μεγαλύτερο μέρος από τις κερκίδες ήταν κατειλημμένο και κόσμος συνέχιζε να έρχεται. Στο μέσον δέσποζε η σκηνή, ντυμένη με synthesizer συνολικής αξίας περίπου όσο ο ετήσιος προϋπολογισμός του ΟΣΕ. Πραγματικά χάρηκα που ενάντια στο συγκεντρωτικό πνεύμα των σύγχρονων live ο Jarre επιλέγει να μεταφέρει τον εξοπλισμό του, όσο κι αν πολλά από αυτά αμφιβάλλω ότι χρησιμοποιούνται ουσιαστικά.

Παραφωνία στο event, ο χώρος των ακριβών εισιτηρίων. Τελικά η παραγωγή πούλησε λίγα από αυτά, οι καρέκλες στην αρένα ήταν οι περισσότερες κενές και αυτό φαινόταν αποκρουστικό: Ένα γεμάτο αμφιθέατρο και μια άδεια αρένα σαν θερινό σινεμά που παίζει τη νέα ταινία της Jennifer Lopez. Αυτό το είδε η γαλλική παραγωγή και λίγο πριν την έναρξη απλά έκανε νεύμα στους θεατές των μπροστά σειρών να μπουν στον χώρο των ακριβών εισιτηρίων. Ελπίζω αυτή η πρακτική κάποια στιγμή να σταματήσει και να δώθηκε ένα δυνατό μήνυμα με αυτό.

Equinoxe

Περίπου στις δέκα παρά τέταρτο τα πρώτα φώτα έσβησαν, προβολείς δείχνουν την κερκίδα όπου μια μαυροντυμένη φιγούρα αρχίζει να κατεβαίνει τα σκαλοπάτια. Ο Jarre επιλέγει να βγει μέσα από το κοινό αντί να κάνει περίπατο στη σκηνή, επιλέγει να πνιγεί σε αγκαλιές και να δίνει ασταμάτητα "high five" με τον απορημένο κόσμο. Ανεβαίνοντας στη σκηνή, με το αφοπλιστικό χαμόγελο ενός μικρού παιδιού, αρχίζει να χοροπηδάει και να τρέχει ασταμάτητα, το κοινό παραληρεί..

Μιλάει στο μικρόφωνο και μας δηλώνει τη συμπαράστασή του για τα οικονομικά δεινά που περνάει ο ελληνικός λαός (κάτι που επανάλαβε και πιο μετά). Μας λέει ότι χαίρεται ιδιαίτερα που είναι πάλι στη χώρα μας και που του δίνεται η ευκαιρία να παίξει για πρώτη φορά στη Θεσσαλονίκη. Και μας πείθει για όλα αυτά που μιλάει. Μας πείθει με τις κινήσεις του και το βλέμμα του. Κι όταν παίρνει πια τη θέση του πίσω από τα synthesizer έχουμε πλέον παραδοθεί άνευ όρων.

Magnetic Fields

O Jarre των ογδόντα δυο εκατομμυρίων δίσκων βρίσκεται σε δημιουργικη πτώση, είναι χαζό να το αρνείται κανείς και το δάχτυλο είναι μικρό για να κρυφτεί κάποιος από πίσω. Οι πραγματικά μεγάλες του δουλειές έχουν κυκλοφορήσει μερικές δεκαετίες πριν και τα τελευταία του πονήματα ήταν μάλλον απογοητευτικά.

Και κάπου πιστεύω ότι σε αυτό ευθύνεται το ίδιο λάθος που κάνουν πολλοί: Αντί  να κάτσουν να κάνουν αυτό που ξέρουν καλύτερα από κάθε άλλον (να γράψουν μουσική), αρχίζουν να πιστεύουν πως μπορούν να σώσουν τον πλανήτη, να ενώσουν τη γη σε μια αιώνια ειρήνη, να θρέψουν τον τρίτο κόσμο και όλα αυτά τα υπέροχα πράγματα. Και φυσικά επιβάλλεται να έχουν άποψη και θέση, φυσικά μπορούν να προσφέρουν, απλά έχω την εντύπωση ότι τις περισσότερες φορές δεν αντιλαμβάνονται πως πιάνονται στα γρανάζια ενός παιχνιδιού δημοτικότητας μεγάλων οργανισμών.

Αφού το έβγαλα αυτό από πάνω μου, είμαι στη πραγματικά πολύ ευχάριστη θέση να γράψω πως το σετ του Jarre ήταν αρκετά ισόποσα μοιρασμένο ανάμεσα στις δεκαετίες '70 ως ‘90, βγαλμένο από ένα από τα καλύτερα "best of" που θα μπορούσε να κυκλοφορήσει. Αν θυμάμαι καλά, το πιο σύγχρονο κομμάτι του σετ (χωρίς να υπολογίζω αυτά που δούλεψε για την UNESCO) κυκλοφόρησε το 1997 (δίσκος Oxygene 7-13). Κομμάτια σχεδόν είκοσι πέντε και τριάντα χρόνων ακουστήκαν τόσο φρέσκα, τόσο ανανεωμένα που μας θύμισαν έντονα το πόσο έχει επηρεάσει αυτός ο μεγάλος δημιουργός τη σύγχρονη χορευτική σκηνή. Πρέπει οπωσδήποτε να αναφέρω τη καταπληκτική εκτέλεση του Magnetic Fields II, με τα ασταμάτητα arpegiator και το διαρκές σόλο από τα synthesizer που ξεσήκωσε τον κόσμο σε χορό.

Ο ήχος με διέψευσε κατηγορηματικά: όλα τα όργανα (και ήταν αρκετά) ακούγονταν πολύ καθαρά, το κάθε ένα σε δικό του επίπεδο και θέση παιγμένα στην εντέλεια από τους τρεις μουσικούς (με κεφαλαία γράμματα) που δε σταμάτησαν ούτε στιγμή να μας θυμίζουν γιατί αυτά τα παλιά ξύλινα synthesizer που μοιάζουν με ντουλάπες είναι ανεκτίμητα. Ο ίδιος ο Jarre συμμετείχε με τον τρόπο του, είτε με την Moog κιθάρα, το Laser Harp, το Theremin, είτε απλά  με το να παίζει ελάχιστα και να χοροπηδάει πάνω κάτω στη σκηνή σαν έφηβος στη πρώτη του συναυλία, χαιρετώντας το κοινό (ακόμα και αυτούς που επέλεξαν να μην πληρώσουν εισιτήριο σκαρφαλώνοντας στις παρυφές του λατομείου). Στο τέλος δε, κάλεσε τον κόσμο να έρθει πιο κοντά στη σκηνή ακυρώνοντας κάθε έννοια "προνομιούχας" και ακριβής θέσης.

Όσον αφορά το οπτικό μέρος της συναυλίας, δεκάδες laser έλουζαν το ακροατήριο είτε ζωγραφίζοντας σχήματα πάνω στο αμφιθέατρο, είτε δημιουργώντας ψεύτικους ουρανούς σε διάφορα χρώματα και συχνότητες. Ξέρω ότι στα υπόλοιπα live χρησιμοποιεί On stage κάμερες και προβολές στο πίσω μέρος της σκηνής, αυτό στον υπαίθριο χώρο του Θεάτρου Γης δεν ήταν δυνατόν, αλλά για κάποιο λόγο νομίζω προτιμώ την εικόνα της σκηνής και τα δέντρα φωτισμένα πίσω από αυτήν σε διάφορα χρώματα. Νομίζω κι ο ίδιος το προτίμησε.

Fin de Siècle

Συνολικά ήταν στη σκηνή για κάτι παραπάνω από δύο ώρες, υπερβαίνοντας κάθε προσδοκία. Δε σταμάτησε ούτε στιγμή να μας ευχαριστεί και να λέει πόσο ευτυχισμένος είναι σε αυτόν τον υπέροχο συναυλιακό χώρο, απέναντι σε αυτό το (πραγματικά εξαιρετικό) κοινό. Κι όταν το δεύτερο encore τελείωσε και ενώ τα φώτα είχαν ανάψει, με το ίδιο χαμόγελο όπως ανέβηκε στη σκηνή μας αποχαιρέτησε.

Πραγματικά απλός και πραγματικά προσιτός..

Υ.Γ. Τους χαιρετισμούς μου στον Γιάννη και τον Κύπρο, δυο παιδιά που μου κράτησαν εξαιρετική συντροφιά σε αυτό το μαγευτικό ταξίδι.  

Ερμής Κουκάρης