"The human voice is the organ of the soul." Και η ψυχή είναι ο κόσμος ολόκληρος. And beyond. Και η μουσική είναι η πανανθρώπινη επικοινωνία. And beyond. Και που λέτε, τι να γράψω εγώ για τη Lisa? Πως ακριβώς να περιγράψω όλο αυτό που ζήσαμε? Αυτό το "beyond". Αν πίστευα στο θεό, θα τον ευχαριστούσα που με αξίωσε να δω, να ακούσω και να βιώσω αυτό το πλάσμα από τόσο κοντά. Πιστεύω όμως στη Μουσική. "Η μουσική ανοίγει το μονοπάτι της καρδιάς (...) Προκαλεί χαρά και θλίψη με τρόπο εορταστικό. Είναι ένα απόλυτο που δεν μπορεί να αλλοιωθεί εγγενώς. Είναι ένα μέσο εσωτερικής μάθησης και ευλογία (...) Όλες οι μορφές Τέχνης εκφράζουν την επιθυμία να λυθούν οι γρίφοι, είναι γλώσσες που δημιουργούνται με σκοπό την αυτόματη επικοινωνία, δεν χρειάζεται να αναλυθούν ορθολογικά. Σκόπος τους να αποκαλύπτουν το συνδετικό ιστό, που είναι εγγενώς αφηρημένος και διαφορετικά κατανοητός από όλους όσους συμμετέχουν στην εμπειρία, και συγχρόνως να χτυπάνε εκείνες τις χορδές που καταδεικνύουν την οικειότητα." Τα λόγια της ίδιας της Lisa Gerrard περιγράφουν καλύτερα από οτιδήποτε τη γενικότερη αίσθηση, το ευρύτερο πλαίσιο των δρώμενεων. Μπορώ να μιλήσω μόνο προσωπικά και εμπειρικά και θέλω πολύ να μάθω τι συνέβη και με σένα το βράδυ της Παρασκευής...

Στο θέατρο έφτασα με την ψυχή στο στόμα (χε... πρώτη φορά βρίσκει τόσο κατάλληλο πλαίσιο η συγκεκριμένη φράση), με νεύρα, με κούραση, με εκνευρισμό... αποσκευές που έμειναν έξω από τις μεγάλες γυάλινες πόρτες και φεύγοντας, με το πιο τεράστιο, γαλήνιο χαμόγελο απόλυτης ευτυχίας, τους είπα οτι δεν τις χρειάζομαι άλλο για απόψε, μπορούν να βρουν μόνες τους το δρόμο για το σπίτι...‘Ηδη sold out μια βδομάδα πριν, όπως ενημερωθήκαμε, το κοινό πολυπληθές και όχι και τόσο πολυσυλλεκτικό όσο θα περιμέναν διάφοροι (μικρή παρένθεση εδώ, την οποία θα αφήσω για το τέλος). Το θέατρο είναι πανέμορφο και το μαυροντυμένο, ultra chic προσωπικό του έδενε απόλυτα με την περίσταση, αν και ακούγονται κάποια παράπονα τόσο για αυτούς όσο και για ένα μέρος του κοινού, τα οποία θα αφήσω για τα σχόλια στο forum, μιας και προσωπικά δεν παρατήρησα κάτι (πέρα από τον τύπο πίσω μου, που μέσα στη χαρά του ακουγοντας Dead Can Dance τραγουδούσε και αυτός... ναι...)

Η Lisa εμφανίστηκε στη σκηνή μαζί με τους 3 μουσικούς και για πολλά χρόνια συνεργάτες της και καλλιτέχνες "in their own right" και τον καλό της φίλο και προστάτη σχεδόν, που της φτιάχνει και τα φορέματα και δεν παίρνει ούτε στιγμή τα μάτια του από πάνω της νομίζω. Τα ονόματα τους μου διαφέυγουν, έκανα μια μικρή προσπάθεια να θυμήθω την παρουσίαση που έγινε στο τέλος και ένα σχετικό internet search μέχρι που κατέληξα πως δεν έχει νόημα, η θέση τους είναι εκεί πίσω στη σκιά, με όλο το σεβασμό πάντα, και άρχισα να αναλογίζομαι πως είναι να συνεργάζεσαι και να ζείς με έναν τόσο overwhelming άνθρωπο. Ο ρόλος τους ήταν αρκετά περιορισμένος εξάλλου. ‘Ενα μεγάλο ποσοστό της μουσικής ήταν προηχογραφημένο, με την εξαίρεση του πιάνου, και αυτή ήταν και η βασική διαφορά (σε συνδυασμό με την εξωτερική εμφάνιση της ίδιας της Gerrard και την απουσία του Brendan Perry φυσικά) με τα - πλημμυρισμένα από κρουστά και τόσα άλλα όργανα - live των Dead Can Dance. Αυτός ήταν και ο βασικός διαχωρισμός του κοινού. Σε όσους είχαν παρακολουθήσει ζωντανά τους Dead Can Dance - είτε σε κάποια συναυλία στο εξωτερικό από το reunion του 2005, είτε στην προηγούμενη εμφάνιση τους στο Λυκαβηττό ή ακόμα καλύτερα σε εκείνη την πρώτη και πολυσυζητημένη στο Παλλάς και πάλι - και στους ενθουσιώδεις και ψαρωμένους πρωτάρηδες (συμπεριλαμβανομένου και εμού).

‘Αντε να περάσουμε και στο θέμα που επιμελώς προσπαθώ να αποφύγω τόση ώρα. Η Lisa μας. Μπορείς να γεμίσεις σελίδες ολόκληρες με τις πιο όμορφες λέξεις της ελληνικής γλώσσας, με εικόνες, μεταφορές και παρομοιώσεις (όπως θα έκανε ο καλός μας coldrose που τόσο την αγαπάει). Να μιλήσεις για μαγεία, ελεγείες, μια απόλυτα εσωστρεφή εμπειρία, για άνοιγμα των αισθήσεων και της ψυχής, για ένα δίωρο απόλυτης προσύλωσης και μυστικής επικοινωνίας, για επαφή. Ιέρεια, απόκοσμη, εξωγήινη. Η Φωνή. "Δεν υπάρχει αυτό το λαρύγγι λέμε!" "Μόνο 24 οκτάβες φίλε μου?"

Να αναλύσεις το τεχνικό μέρος της υπόθεσης. Τα φώτα και τον ήχο του θεάτρου. Το στήσιμο της στη σκηνή, τις κινήσεις της, το κεντράρισμα του σώματος και της ενέργειας πριν από κάθε εκτέλεση, το εύρος της φωνής της, το βάθος, την γκάμα, το χρώμα, την κατάρτιση και τις δυνατότητες της. Να μιλήσεις για την καριέρα της, όπως αυτή παρουσιάστηκε μέσα από το playlist της βραδιάς. Για τους Dead Can Dance, για τα soundtrack και τις μετέπειτα συνεργασίες της. Να αναλύσεις το χαρακτήρα της, όπως αυτός διαγραφόταν στην απόλυτη αντίθεση performance/intermission. Για το χαμόγελο της, για την παιδική, ντροπαλή σχεδόν, χαμηλόφωνη συμπεριφορά της όταν μας μιλούσε. Για την επαφή της με τους ήχους της φύσης και τον πόνο που αυτοί χάνονται.  

‘Η απλά να χαμογελάσεις, τα λόγια είναι πολύ λίγα.

‘Οποιος με ρωτήσει πως ήταν η συναυλία και δεν ήταν εκεί, αν έχω άμεση πρόσβαση στο internet ψάχνω να βρω το video του "sacrifice" στο YouTube. "Φαντάσου... δεν μπορείς να φανταστείς...". Αν μου ζητήσει και άλλα πέρα από τα τυπικά κοσμητικά: τέλεια, απίστευτα, μοναδικά κτλ δηλώνω πως ανατρίχιασα με το που μπήκε στη σκηνή, πως βούρκωσα πολλές φορές από την τόση ομορφιά, ότι στο sacrifice και στο host of seraphim με το ζόρι (δεν) το κρατάγαμε το δάκρυ, "όχι, όχι γιατί μ΄αρέσουν τόσο... ναι, φυσικά μ΄αρέσουν βέβαια... απλά ήταν τόσο υπέροχα." Ότι ταράχτηκα αρκετά, κάθε φορά που έπιανε η φωνή της κάποιες νότες, όταν έβγαζε συγκεκριμένους ήχους και άγγιζε εκείνες τις συχνότητες, ήταν σχεδόν αποπνικτικό, too much, νόμιζα ότι ήθελα να σταματήσει γιατί οι άμυνες είχαν πέσει, ωστόσο κάθε φοβικό συναίσθημα - όπως αυτό και να εκφράζεται - είχε εξαφανιστεί... Πως σκεφτόμουν τα πάντα και τίποτα ταυτόχρονα. Και τόσα ακόμη που θα τα κρατήσω για μένα... Stendhal syndrome? Υπερβολή? Ή μήπως όχι?

Αλλά, όπως θα έλεγε ο εν λόγω συγγραφέας και εμπνευστής του συνδρόμου, τη χαλάς και τη μειώνεις την ευδαιμονία, την ικανοποίηση, την ολοκλήρωση προσπαθώντας να τα περιγράψεις.

‘Οπως είπα και στην αρχή η συναυλία προσφέρεται για ανταλλαγή εμπειριών κυρίως και αυτό δεν είναι κριτική παρά ένα εναυσμα. Ο αγαπητός μας φωτογράφος κέρδισε ένα χαμόγελο αποκλειστικά για αυτόν λέει. Ο routerjoc τη συνάντησε, της μίλησε και την αγκάλιασε. Ο panos( ) ίσως να μπορεί να μιλήσει από βδομάδα. Η Diamanda έκλαιγε και αυτή. Η αργοπορημένη avant-garde μαγεύτηκε αλλά συγχίστηκε. Και άλλα...

Now we are free (Gladiator o.s.t)

Πολλές ακόμα φωτογραφίες, που αποκαλύπτουν και τις διαφορετικές ματιές των φωτογράφων μας, σύντομα στο Photo Gallery.

Την μικρή παρένθεση δεν θα την ανοίξω τελικά. Κρίμα είναι να καταστραφεί το όνειρο και η πραγματικότητα μιας νύχτας και μιας ολόκληρης ζωής. Blocker στη βλακεία και δεν μασάμε.

Μαρία Καραγκούνη

Φωτογραφίες: Alexx Decode