Ξέρουμε δομές, στατικά πράγματα, εννοιακές κατηγορίες, ενοποιήσεις και διαχωρισμούς, πράγματα χρήσιμα στο να μιλήσουμε και να συνεννοηθούμε. Εν τέλει, το μόνο που πραγματικά ξέρουμε όμως είναι ότι τίποτα που διατυπώνεται σ' αυτά τα πλαίσια δεν προσεγγίζει καμία πτυχή αλήθειας για τις διαδικασίες της ζωής. Μονάχα εικασίες για το πώς σχηματίζονται αυτές οι αλήθειες έχουμε που εξηγούνται λογικοφανώς και μας επανακαθορίζουν ως τίποτα παραπάνω από μηχανικά αντικείμενα μελέτης. Αυτό που ονομάζουμε λογική δεν είναι τίποτα παραπάνω από μια υπερεκτιμημένη νεύρωση.Γυρνώντας όμως στις έντονες εμπειρίες, αυτές που ξέρουμε να χαρακτηρίζουμε ως πραγματικά βιώματα, αυτή η φτώχεια του λόγου δεν τίθεται καν ως θέμα.Τα γεγονότα τεμαχίζονται σε μοριακό επίπεδο και η καθολική εικόνα δεν συγκροτείται από ανθρώπους, λόγια, αντικείμενα που συγκρούονται, υπάρχουν, διαπλέκονται και αναγεννιούνται. Στον καμβά της πραγματικότητας ζωγραφίζονται μόνο οι σκιές συγκρούσεων, υπάρξεων, διαπλοκών και αναγεννήσεων με μοναδικό σκοπό να ξεπεράσουν την φύση τους. Η τέχνη - που όλα αυτά ενισχύει - υπήρξε ανέκαθεν σχιζοφρενική παραγωγή. Τέτοια όμως είναι και η ύστατη γλώσσα την οποία μπορούμε να μιλήσουμε...

Η λογική λέει τα τρισδιάστατα συμβάντα: Στο Half Note, γνωστό αθηναϊκό συναυλιακό χώρο στο Μετς, εμφανίστηκε ο Lolek με την μπάντα του, ο Lolek με την μπάντα του και τον Matt Elliott για δύο τραγούδια και ο Matt Elliott μόνος του. Από εκεί ξεκινάει και ως εκεί φτάνει. Μέσω αυτής ωστόσο, αναγνωρίζεις τον τρόπο να διαλυθεί στο απειροδιάστατο.

Ξέρεις ότι αυτά που έχεις ακούσει από Lolek δεν σ' αρέσουν. Άρα η λογική συνέχεια είναι η ζωντανή εμφάνιση να μην σ' αρέσει. Όμως εκεί εισάγεται μια τομή κι εμφανίζεται ένα ψυχοκατασταλτικό μουσικό σύμπλεγμα που δεν καθορίζεται υφολογικά αλλά εκφράζει πολυεπίπεδα, σε διαφορετικές ενορχηστρώσεις, ταχύτητες και δομές σύνθεσης μια πυρηνική μελαγχολία που συμβαίνει στον χώρο του Half Note μπροστά από άγια ουίσκια και λοιπά ποτά, μια τομή που δεν μπορεί παρά να σε μαγνητίσει. Τι σημασία έχει να θυμίζει σε άλλες στιγμές Madrugada και Gallon Drunk, σε άλλες Benoit Pioulard και Leafcutter John και σε άλλες πειραματικό βαλσαδόρο; Η εμπειρία μένει έντονη ίσως ακριβώς λόγω αυτής της ασυμμετρίας. Μέσω αυτών, ένας ντροπαλός τύπος με κατεβασμένο κεφάλι και βαριά φωνή δεν είναι τόσο αδύναμος όσο αυτά τα χαρακτηριστικά θα τον παρούσιαζαν και τέσσερις εξαιρετικοί μουσικοί γύρω του θέτουν επί τάπητος τις διαμορφωμένες ικανότητές τους στον πλέον λειτουργικό (καθόλου λειτουργιστικό) τρόπο. Μια - εκπληκτική - ζωντανή εμπειρία του - εκπληκτικού - "Have You Noticed?" αρκεί για να με επικυρώσει.

Φανταστείτε λοιπόν την στιγμή που αυτός ο κατ' ανάγκην εσωτεριστής τροβαδούρος και το πλαίσιό του συμπληρώνονται από έναν από τους ειλικρινέστερους πειραματιστές που έχετε συναντήσει. Και αντί για έναν θόρυβο που εξαπλώνει την αφήγησή του ως αλυσίδα κρυφών νοημάτων να μεταχειρίζονται ταπεινά το πολύπιωτο "I See A Darkness" του Bonnie Prince Billy. Και όταν τελειώνουν και η ψευδολογική θα μαρτυρούσε οτι ήταν απλά μια διασκευή "να σπάσει ο πάγος" ώστε να παρουσιαστεί το αβαν-γκαρντ, η ταπεινότητα αυξάνεται και διατρέχει δια στόματος του ειλικρινούς πειραματιστή το ιταλικό αναρχικό τραγούδι "Il Galeone" ("E sia pietosa coltrice/l'onda spumosa e ria/ma sorga un dì sui martiri/il sol dell'anarchia" - "Κι αν είναι σάβανο άθλιο/το αφρισμένο κύμα/πάνω απ' τους μάρτυρες θα βγει/της αναρχίας ο ήλιος") και το δια στόματος εσωτεριστή τροβαδούρου εκπληκτικό επτανησιώτικο "Μενέξεδες και Ζουμπούλια" ("Η κιθάρα μου να σπάσει/και τα τέλια να κοπούν/και τα χέρια που την παίζουν/μες στη μαύρη γη να μπουν"). Παραπονιόταν κάποτε ο Γκυ Ντεμπόρ ότι η υπάρχουσα τέχνη δεν μιλάει για τα πράγματα που μας ενδιαφέρουν. Δίκιο είχε. Όπως απέδειξε αυτή η σύμπραξη, ωστόσο, αυτό είναι εύκολο να αλλάξει.

Πρέπει να γράψω για αυτό που ακολούθησε όταν ο ειλικρινής πειραματιστής έμεινε μόνος του στην σκηνή. Εδώ τα λόγια χάνουν την συνοχή τους άρα το νόημά τους άρα την αξία τους. Ένας εισαγωγικός σπαραγμός: "This is how it feels to be alone" - μια απίστευτη αρμονία μεταξύ λόγου και πραγματικότητας. Samples της φωνής, διαφορετικές τονικότητες, φρενιτικές απόπειρες χειρισμού της κιθάρας να σε σφίγγουν στο στήθος. Αν υπήρχε αυτή η πλαστή κατασκευή που ονομάζεται ψυχή, ο κάθε παρευρισκόμενος θα την σχημάτιζε στον νου του ως έναν εσωτερικό σωλήνα που δένεται κόμπους, σκίζεται, ράβεται, τεντώνεται, τσαλακώνεται, βιάζεται. Μπορείς πλέον να ξέρεις: είμαστε το αποτέλεσμα έλλειψης χωρητικότητας σε μια αποθήκη ενεργειακών μεμβρανών μα σημασία δεν έχει. Η μία φωνή γίνεται δύο, τρείς, πέντε, ίδιες, διαφορετικές, όμοιες αλλά άλλες. Γνωστό θεωρητικό παιχνίδι. Ο ίδιος άνθρωπος διαλύει τον εαυτό του σε μοριακούς παράγοντες. Παίρνει την φωνή που έβγαλε πριν λίγο και την οικειοποιείται, την κοντράρει, την μετασχηματίζει αστραπία. Παίρνει την μία μελωδία που σκάρφισε και την ξαμολάει στα χίλια επίπεδα. Η αρχαία τραγωδία αποδομείται σε μια μονόπρακτη φυγοκεντρική συναισθηματική έκφραση που καταργεί κάθε στατική συνέχεια. Κάθε στιγμή μπορεί να είναι τόσο νέμεση όσο και λύτρωση. Η λογική επανέρχεται στιγμιαία στο "Gloomy Sunday", ξαναχάνεται αστραπιαία όταν αυτό θέτει σε λειτουργία τον νοητικό φιλοσοφικό μηχανισμό του ερωτήματος της ζωής. Ένα σαρκαστικό ουρλιαχτό "I will haunt you in your sleep" και λίγο μετά όλα έχουν τελειώσει. Κι όλα αυτά όχι από ένα καλοστημένο θεαματικό παιχνίδι αλλά από την σεμνότητα ενός ειλικρινούς καθήμενου ανθρώπου με μια κιθάρα που όταν οι νότες σταματούν έχει μόνο χαμόγελο και φυσικότητα. Παίζει με άνεση ανάμεσα στην καθημερινότητα και τον οργισμένο κινητήρα της καλλιτεχνικής δημιουργίας. Παίζει με τον κόσμο του, όχι ως σύνολο αντικειμένων αλλά ως συμμετέχον κοινό. Βλέπει κι εκτιμά αυτή την συγκέντρωση ανθρώπων που δεν θα ξανασυναντήσει ποτέ και σ' αυτούς εναποθέτει τα τραγούδια του, ευέλικτα να τα μεταχειριστεί ο καθένας όπως θέλει. Οι ψυχοθεραπείες και ψυχαναλύσεις είναι υποκατάστατα. Αν υπήρχε άρρωστη ψυχή, μόνο τέτοια συμβάντα θα μπορούσαν να την θεραπεύσουν. Καληνύχτα.

***Οι εμφανίσεις του Matt Elliott και του Lolek στο Half Note συνεχίζονται κάθε μέρα, μέχρι και την Πέμπτη 7 Οκτωβρίου.

Γιάννης Ορέστης Παπαδημητρίου